نازنين نظام شهيدي، داور جايزه شعر کارنامه درگذشت

  
 بي بي سي

نازنين نظام شهيدي عضو هيئت داوران جايزه شعر امروز ايران - کارنامه که از او به عنوان يکي از برجسته ترين زنان شاعر معاصر ياد مي شد، دوشنبه شب، 28 دي ماه، پس از پايان مراسم جايزه شعر امروز ايران - کارنامه درگذشت.

نازنين نظام شهيدي در مراسم اهداي جوايز شعر کارنامه بيانيه هيئت داوران را قرائت کرد و ساعاتي پس از مراسم در جمع دوستان کارنامه پس از چند دقيقه بد حالي، درگذشت.

او اول اسفند ۱۳۳3 در خانواده اي از اهل ادب و فرهنگ خراسان متولد شد و فعاليت ادبي خود را با تشويق مادرش ويسه حبيب اللهي که او نيز شاعري بود، از نوجواني آغاز و از همان دوران تا چند سالي پس از انقلاب به عنوان گوينده در راديو مشهد کار کرد.

خانم نظام شهيدي پس از مهاجرت به تهران در اواسط دهه شصت، اشعارش در مجلات ادبي منتشر شد و نخستين مجموعه شعرش را با عنوان "ماه را دوباره روشن کن" به چاپ رساند.

در اوايل دهه هفتاد با مجموعه شعر "بر سه شنبه برف مي بارد" به شهرت رسيد و با انتشار سومين مجموعه اش به نام "اما من معاصر بادها هستم" جايگاه خود را عرصه شعر ايران تثبيت کرد. به گفته منتقدان نازنين نظام شهيدي در اشعارش تحت تاثير شاعر ديگري نبود و زباني مستقل و شعري پر از مضامين عاطفي و فلسفي داشت.

به خواست او که دوست مي داشت در کنار مادرش در مشهد دفن شود، پيکر او به مشهد انتقال خواهد يافت.

شعري از نازنين نظام شهيدي

سه روايت از يک عکس

۱
عدسي دوربين دايره اي کامل است
تا همه را با هم بغل کنم.
همه ايستادند تا رو به سال هاي نيامده، لبخند بزنند.
روشني ترکيد
اتاق خيس شد

۲
ما زير برق چشمان پرستاره تو ايستاديم
تا عکس بگيريم و مهربان بوديم
من لباسم طلايي بود
کسي پيراهني به رنگ بنفشه داشت
و سرش را روي شانه ام خم کرد تا مهربان باشيم
ما در نور حل شديم وقتي روشني شکفت و چشمان تو خنديدند
يکي هم نيامده بود. اسمش به يادم نيست.
کسي هم يکسره مي گفت:
چرا چراغ ها امشب اين همه کم نور است؟

۳
ايستاديم. عکس گرفتيم
زير باران ها و هلهله ها
عکس من نيفتاده است.
تو نيامده بودي
من سايه داشتم
در عکس، غايبم....

 
جايزه شعر کارنامه و تقدير از محمد حقوقي 
 چهارمين دوره جايزه شعر امروز که از سوي مجله فرهنگي کارنامه در روز دوشنبه 28 دي ماه در فرهنگسراي نياوران برگزار شد و هيئت داوران از ميان ۱۲۳ مجموعه شعر منتشر شده در سال ۸۲ ، سه مجموعه را به عنوان آثار برگزيده انتخاب کرد و از محمد حقوقي منتقد و شاعر به پاس عمري تلاش در عرصه شعر و نقد شعر تجليل شد.

مراسم را حافظ موسوي شاعر و دبير تحريريه مجله کارنامه با خواندن شعري از نيما آغاز کرد و سپس نگار اسکندرفر صاحب امتياز و مدير مسئول مجله کارنامه با ياد ده ها هزار انساني که در فاجعه سونامي جان خود را از دست دادند، يک دقيقه سکوت اعلام کرد و بعد طي سخناني اهداف اين جايزه را شناسايي استعدادها، تشويق شاعران و ايجاد تحرک در فضاي شعر امروز عنوان کرد و جايزه شعر بنياد جلالي را که به منتقدان شعر اهدا مي شود در رشد شاعران موثر دانست.

آثار برگزيده

هيئت داوران چهارمين دوره جايزه شعر امروز ايران - کارنامه از ميان ۱۲۳ مجموعه شعر منتشر شده در سال ۸۲ ، مجموعه هاي رامش سروده شهين خسروي نژاد، شعبده باز سروده حسين مزاجي و کنار جاده بنفش کودکي ام را ديدم سروده شهاب مقربين را به عنوان آثار برگزيده انتخاب کرد.

از ميان کتابهاي اول منتشر شده در سال ۸۲ کتابهاي خلسه هاي کبود سروده علي عابدي و داشت مي ميرد سروده افشين کريمي فرد به عنوان بهترين هاي کتاب اول برگزيده شد.

هيئت داوران کتاب يک لحظه ويزا سروده حنا مخملباف، جوانترين شاعر شرکت کننده در اين دوره را در خور تقدير دانست.

جوايز را سيدعلي صالحي، مراد فرهادپور، محمدشمس لنگرودي، جواد مجابي، محمد حقوقي و سيمين بهبهاني به برندگان اهدا کردند.

طراحي تنديس اين دوره را اردشير رستمي انجام داده بود.

منوچهر آتشي، حافظ موسوي، نازنين نظام شهيدي، مراد فرهادپور، رضا چايچي و هوشيار انصاري فر داوران اين دوره جايزه شعر کارنامه بودند.

محمد حقوقي منتقد سرشناس شعر که خود شاعري تواناست، از ۱۳۴۵ و پس از انتشار مقاله معروف "کي مرده، کي بجاست" در ميان اهل شعر شهرت يافت و با کتاب "شعرنو از آغاز تا امروز" که در نزديک به سي سال گذشته يکي از مراجع معتبر شعر معاصر بوده، شهرتش تثبيت شد و اين کتاب در سالهاي پس از انقلاب زمينه ساز آشنايي نسل جوان با شعر نو گرديد.

گرچه از تاثير کتابهاي "شعر زمان ما" که درباره اشعار احمد شاملو، مهدي اخوان ثالث، سهراب سپهري، فروغ فرخزاد و نيما يوشيج نمي توان به آساني برگذشت.

در چهارمين دوره جايزه شعر امروز ايران - کارنامه از اين منتقد و شاعر تقدير شد. منوچهر آتشي در اشاره به شعري که حافظ موسوي از حقوقي خواند، گفت: " از دوران دانشجويي در دانشسراي عالي، حقوقي را مي شناسم. حقوقي آن زمان شاعر قصايد غرا و شعرهاي منسجم کلاسيک بود و چندان اقبالي به شعر نو نداشت، ولي به تدريج که در جامعه و در جريان شعر نو قرار گرفت، نشان داد که آن قوي بن بودن نتيجه اش اين مي شود که چنين شعرهايي سروده شود و اين خودش يک درس است. او گفت حقوقي از نظر استادي ادبيات جايگاهي نزديک به فروزانفر دارد."

پس از اين سخنان آتشي، لوح تقدير و تنديس جايزه کارنامه را به حقوقي اهدا کرد و حقوقي چند شعرمنتشر نشده خود را خواند. پس از آن چند شاعر جوان که مجموعه شعرشان به مرحله نيمه نهايي راه يافته بود، شعر خواندند.

امسال جايزه شعرامروز ايران - کارنامه حامي مالي نداشت و فقط شرکت ديدار نمايندگي قلمهاي پارکر بخشي از هزينه ها را تقبل کرده بود.

فرشته ساري، ناهيد طباطبايي، مهين خديوي، منصوره شريف زاده، ناهيد کبيري، جهانگير هدايت و عمران صلاحي از چهره هاي سرشناس حاضر در مراسم بودند.

تاثير انتقادهاي سال گذشته شاعران جوان

در مراسم سومين دوره جايزه شعر کارنامه تعدادي از شاعران جوان حاضر در جلسه به شدت به نحوه داوري و به بزرگداشت شاعران قديمي تر اعتراض کردند. به نظر مي رسيد آنها به ترکيب هيئت داوري و انتخاب هاي آنان معترض اند.

نگار اسکندرفر در مصاحبه اي با روزنامه شرق در اواسط شهريور گذشته اين اعتراض را به سن بالاي داوران مربوط دانست و در حالي که داوران مسن تري در هيئت داوران آن دوره عضو بودند، اعلام کرد عنايت سميعي منتقد و شاپور جورکش شاعر از فهرست داوران دوره چهارم حذف شده اند. اين مصاحبه اعتراض دو داور ياد شده را برانگيخت و آنها طي نامه هاي جداگانه اي به روزنامه شرق دلايل کناره گيري و اعتراض خود به نحوه تصميم گيري ها و نوع جوايز را اعلام کردند.

به نظر مي رسد اعتراض شاعران جوان در برگزار کنندگان اين مراسم موثر واقع شده است. چرا که امسال داوران جوايزي براي شاعراني که نخستين کتاب شعرشان منتشر شده بود، در نظر گرفتند و از شاعران جوان حاضر در سالن خواسته شد تا اشعار خود را براي حاضران بخوانند.

محمد حقوقي ارديبهشت ۱۳۱۶ در اصفهان متولد شده است. دبيرستان را در اصفهان به پايان رسانده و در دانشسراي عالي تهران ادبيات فارسي خوانده است.

نخستين شعرهايش بين سال هاي ۳۰ تا ۳۵ منتشر شد. از سال ۴۰ تا آستانه سال ۵۰ را در دبيرستان هاي اصفهان تدريس کرد و ضمن همکاري با نشريات معتبر ادبي آن دوره، همراه با هوشنگ و احمد گلشيري، محمدکلباسي و جليل دوستخواه جنگ اصفهان را منتشر کرد.

با انتشار مقاله "کي مرده، کي بجاست" در سال ۴۵ به شهرت رسيد.

تاکنون مجموعه شعرهاي زوايا و مدارات، فصل هاي زمستاني، شرقي ها، گريزهاي ناگريز، با شب، با زخم، خروس هزاربال و گنجشک ها و گيلاس، شب مانا شب، دالان هاي بلند عصر، از بامداد نقره و خاکستر، از دل تا دلتا، اندوه يادها؛ و کتاب هاي شعرنو از آغاز تا امروز، ادبيات معاصر ايران، چهره هاي شعر امروز و مجموعه ۵ جلدي شعر زمان ما از آثار او در زمينه نقد و تحليل شعر و ادبيات است.

  بيانيه هيات داوران چهارمين دوره شعر امروز ايران/
شعر فارسي در دو دهه گذشته بسياري از خوانندگان و منتقدان را دچار ابهام كرده‌‏است
تهران- خبرگزاري كار ايران

بيانيه هيات داوران چهارمين دوره شعر امروز ـ ايران ـ كارنامه توسط نازنين نظام شهيدي قرائت شد.
به گزارش خبرنگار ايلنا, متن اين بيانيه به اين شرح است:
شعر فارسي در دو دهه گذشته مسيري چنان پر پيچ و خم را پشت سرگذاشته‌‏است كه بسياري از خوانندگان و منتقدان ادبي را دچار ابهام و سردرگمي كرده‌‏است. طرح موضوع‌‏هايي چون «بحران شعر»,«بحران مخاطب» و اعلام «پايان دوران طلايي شعر فارسي», در حالي كه گروهي ديگر همزمان بر اين عقيده‌‏اند كه دو دهه اخير از شكوفاترين و پر بارترين دوره‌‏هاي شعر فارسي است‌‏, گواهي بر اين مدعاست.
وجود ديدگاه‌‏هايي چنين متفاوت و متضاد كه هر يك طرفداران بسياري نيز دارد, امر داوري درباره شعر امروز ايران را به گونه‌‏اي كه رضايت اكثريت را در بر داشته باشد, غير ممكن است.
هيات داوران چهارمين دوره جايزه شعر امروز ـ ايران ـ كارنامه با قبول اين كه گزينش ايشان, مانند هر گزينش ديگري, از سوي داوراني ديگر, خالي از خطا نخواهد بود‌‏, حاصل تامل خود را درباره كارنامه يك ساله شعر نو فارسي ( در سال 1382) به جامعه ادبي كشور عرضه مي‌‏دارد. با اين اميد كه در رونق شعر امروز ايران كه هنوز هم ركن اصلي فرهنگ و ادبيات اين مرز و بوم و حوزه فرهنگي زبان فارسي است موثر افتد.
اما پيش از اعلام اسامي كتاب‌‏هاي برگزيده, بر شمردن نكاتي چند در خصوص نحوه داوري چهارمين دوره جايزه شعر امروزـ ايران ـ كارنامه را ضروري مي‌‏دانيم:
الف) از بين كتاب‌‏هاي شعر نو منتشر شده در سال 1382, كه احتمالا بيش از 200 عنوان بوده‌‏است‌‏, دسترسي به بيش از 123 عنوان كتاب براي هيات داوران مقدور نگرديد.
ب) 123 عنوان كتاب فوق الذكر در دو مرحله از سوي پنج نفر از داوران مورد بررسي قرار گرفت كه در مرحله اول 48 كتاب براي بررسي در مرحله دوم انتخاب و در مرحله دوم از بين اين آثار 12 اثر به شرح زير براي گزينش نهايي نامزد شد كه اسامي آنها در مطبوعات درج گرديد.
1- آدم‌‏هاي مثلثي از خيابان‌‏ها آمده‌‏اند, حسن گوهرپور
2- خانه سياه‌‏است ,‌‏هادي محيط
3- رامش, شهين خسروي‌‏نژاد
4- زمين به اوراد عاشقانه محتاج است, رويا زرين
5- سنگ‌‏هاي نه ماهه, روجا چمنكار
6- شعبده‌‏باز, حسين مزاحي
7- كنار جاده بنفش كودكي‌‏ام را ديدم , شهاب مقربين
8- مبدا تاريخ پرستوها, هوشنگ ملكي
9- نام ابوالفضل من پاشاست‌‏, ابوالفضل پاشا
10- سمفوني‌‏هاي آنيما, ميم.الف.آنيما
11- خلسه هاي كبود, ‌‏علي عابدي
12- داشت مي‌‏ميرد, افشين كريمي‌‏فرد
در خصوص ليست فوق توضيح اين نكته ضروري است كه هيات داوران در يكي از آخرين جلسات مرحله دوم بر اساس همفكري و مشاوره و نهايتا راي گيري درباره 9 اثر به توافق رسيد كه خبر آن در مطبوعات منعكس گرديد. با اين حال در جلسه بعدي از سوي سه نفر از داوران‌‏, پيشنهادي مبني بر بررسي مجدد شش اثر مطرح شد كه مورد قبول قرار گرفت و در نتيجه سه اثر از آنها پيشنهاد شده واجد شرايط براي راه يافتن به مرحله نهايي شناخته شد كه اسامي آنها در اطلاعيه بعدي درج گرديد.
ج) 12 عنوان كتاب ياد شده‌‏, در مرحله سوم از سوي شش نفر از داوران مورد بررسي قرار گرفت كه در نهايت با جمع‌‏بندي آراي اعلام شده از سوي داوران , 3 اثر به عنوان آثار برگزيده و دو اثر به عنوان آثار قابل تقدير انتخاب شد .
هيات داوران همچنين از ميان كتاب‌‏هاي اول, دو كتاب را شايان تقدير مي‌‏داند و علاوه بر آن از جوان‌‏ترين شاعر اين دوره تقدير به عمل مي‌‏اورد كه اسامي آنها در بخش دوم بيانيه اعلام خواهد شد.
هيات داوران
منوچهر آتشي, هوشيار انصاري‌‏فر, رضا چايچي, مراد فرهادپور, حافظ موسوي, نازنين نظام شهيدي
پايان پيام

عليرضا قزوه: عرفان در شعر امروز ما اتومبيلي است كه سند ندارد

شريف نيوز

شعر جوان ما مي‌خواهد فضاي عرفان را تجربه كند، اما بيشتر به شطح متمايل است، يعني به عرفان نزديك شده اما هنوز وارد محوطه آن نشده است؛ مثل مالكيت خانه يا اتومبيلي كه سند ندارد.
به گزارش خبرگزاري فارس به نقل از ستاد خبري همايش عرفان، اسلام، ايران و انسان معاصر، عليرضا قزوه اظهار داشت: عرفان هميشه بخش جدايي ناپذير از شعر فارسي بوده و بيش از آن كه شعر ما معرف ما در جهان باشد، عرفان ما معرف ما ايرانيان در جهان بوده است و مي‌توان گفت آن بخشي از شعر ما مي‌تواند نماينده ما در جهان باشد كه سايه عرفان بر سر آن است. در شعر معاصر نيز به دليل فضاي پر جوش و خروش انقلاب و جنگ باز هم تعدادي از شاعران به طور جدي به اين موضوع پرداختند.
وي افزود: در اين زمينه مي‌توانم به مرحوم سلمان هراتي اشاره كنم كه با نگاه عارفانه اوستايي و نوعي «عرفان شباني»، شعر جنگ را از دريچه‌اي نو سرود، حتي به اعتقاد من از ديد معترضانش نيز اين عرفان نجيب به چشم مي‌خورد و در كار شاعراني مثل طاهره صفارزاده، قيصر امين‌پور و نيز شاعران نسل قبل‌تر مثل سهراب سپهري و شفيعي كدكني اين نگرش برجسته عرفاني به وضوح ديده مي‌شود.
قزوه در ادامه تصريح كرد: پس از قطعنامه توجه شاعران به عرفان بيشتر شد و خود من در كارهاي اول‌ام به خصوص «شبلي و آتش» اين موضوع را مورد توجه قرار داده‌ام. حتي در نام گذاري «شبلي و آتش» توجه من به عرفان بوده است.
وي درباره نوعي عرفان شيخ شهاب‌الدين سهرودي و تاثير آن بر ادبيان معاصر عنوان كرد: شخصيت بزرگي چون شيخ شهاب الدين اين عجوبه عرفان به گونه‌اي است كه هنوز هم براي ما تازگي و طراوات دارد. پيش از اين رسم بر آن بود كه شاعران مثل شيخ عطاء الدوله سمناني و ديگران در محضر عرفان بنشينند و عرفان را بياموزند و به نظرم بايد امروزه روز هم چنين كلاس‌هايي تشكيل شود. اساتيد بزرگي مثل دكتر ديناني و استاد يحيي يثربي كه كتاب قلندر و قلعه را در باب انديشه‌هاي سهروردي نوشته است مي‌توانند در شناساندن بن انديشه عرفان به شاعران و نيز عموم جامعه تاثير جدي داشته باشند.
اين شاعر معاصر به نظر من عرفان شيخ شهاب الدين عرفاني غني است كه در آن نظر و عمل به هم در مي‌آميزد و اين همان چيزي است كه ادبيات معاصر ما بدان محتاج است. در شعر سهراب سپهري و شفيعي كدكني نيز به وضوح مي‌بينيم كه هر دو جنبه عرفان به شكل قدرتمندي برجسته است، اما باز هم تاكيد دارم كه براي تقويت سوسه‌هاي نظري عرفان بايد برنامه ريزي كرد، كلاس تشكيل داد.
وي همچنين افزود: به نظر من شاعران ما در بعد شناساندن شيخ اشراق كم كار كرده‌اند و يكي از كارهاي خوبي كه مي‌تواند انديشه اين بزرگوار را فراگير كند تشكيل همين كلاس‌هاست.
عليرضا قزوه در پايان با توجه به شناخت خود از شيخ اشراق و فلسفه وي عنوان كرد: من خودم چندان در حد عميق و گسترده با شيخ اشراق آشنايي ندارم و آشنايي‌ام در حد كتاب‌هاي دانشگاهي و گوش دادن به نوارهاي كساني مثل دكتر دادبه است.

شعر خواني در كانون ادبيات ايران

خبرگزاري فارس: يكصد و هشتمين نشست هفته كانون ادبيات ايران شنبه سوم بهمن ماه در تالار مولوي دانشگاه تهران برگزار مي‌شود.

به گزارش خبرگزاري فارس به نقل از روابط عمومي كانون ادبيات ايران، دراين نشست كه به شعر خواني اختصاص دارد، برخي از شاعران حاضر در جلسه تازه‌ترين سرود‌ه‌هاي خويش را در قالب‌هاي مختلف شعري ارايه مي كنند.
برپايه اين گزارش كانون ادبيات ايران از عموم شاعران براي شركت در اين نشست و قرائت آثار، دعوت به عمل مي‌آورد.
گفتني است نشست‌هاي هفتگي كانون ادبيات ايران شنبه هر هفته با حضور جمع كثيري از شاعران، نويسندگان، منتقدان و علاقمندان پي ‌گير عرصه ادبيات در تالار مولوي برگزار مي شود، دراين جلسات علاوه بر قرائت شعر، داستان، طرح مباحث نظري و تازه‌ترين آثار منتشر شده ادبي با حضوركارشناسان و صاحب‌نظران نقد و بررسي مي‌شود.
اضافه مي شود: اين نشست ساعت 5 عصر سوم بهمن ماه سال جاري در تالار مولوي دانشگاه تهران واقع در خيابان 16 آذر برگزار خواهد شد.
انتهاي پيام/
 

كارنامه برگزيدگان شعر امروز ايران را معرفي كرد
تهران- خبرگزاري كار ايران

در چهارمين دوره جايزه ادبي شعر امروز ايران كارنامه از برگزيدگان شعر امروز ايران عصر ديروز طي مراسمي در فرهنگسراي نياوران تقدير شد.
به گزارش خبرنگار ادبي ايلنا، دو اثر برگزيده هيات داوران از ميان كتاب‌‏هاي اول منتشر شده در سال 1382 به ترتيب حروف الفبا از "خلسه‌‏هاي كبود" سروده«علي عابدي» و"داشت مي‌‏ميرد" سروده« افشين كريمي فرد» تقدير كرد.
گفتني است هم چنين در اين مراسم هيات داوران از جوان‌‏ترين شاعر اين دوره كتاب" يك لحظه ويزا" سروده «حنا مخمباف» جوان‌‏ترين شاعر شركت كننده در اين دوره تقدير كرد.
هم چنين هيات داوران دو اثر"سمفوني‌‏هاي آنيما" سروده«ميم الف آنيما» و"سنگ‌‏هاي نه ماهگي" سروده «روجا چمنكار» تقدير كرد.
شايان ذكر است، هيات داوران چهارمين دوره جايزه شعر امروز ايران كارنامه از ميان 123 مجموعه شعر منتشر شده در سال 1382 سه اثر را به عنوان آثار برگزيده سال 1382 معرفي كرد كه به ترتيب حروف الفبا شامل
"رامش" سروده شهين خسروي‌‏نژاد
"شعبده‌‏باز" سردوده حسين مزاجي
"كنار جاده بنفش كودكي‌‏ام را ديدم" سروده شهاب مقربين
گفتني است،جايزه برگزيدگان اين دوره توسط سيد علي صالحي, مراد فرهادپور, جواد مجابي, منوچهرآتشي, محمد حقوقي و سيمين بهبهاني به آنها اهدا شد.
پايان پيام