شنبه 19آذر 84 سه اثر به مرحله نهايي جايزه يلدا راه يافتند
تقدير از " داريوش مهرجويي " در جشنواره ادبي يلدا
تهران- خبرگزاري كار ايران
دورهي چهارم جايزه ادبي يلدا با دريافت نظر داوران خود ، وارد مرحله نهايي شد.
به گزارش گروه فرهنگ و انديشه ايلنا ، سه اثر داستاني كه به مرحله پاياني اين جايزه رسيدهاند ، عبارتند از :
1- رمان " آداب بي قراري , نوشته " يعقوب يادعلي" ، نشر نيلوفر.
2- مجموعه " داستان بگذريم, نوشتهي بهناز عليپور گسكري ، نشر چشمه.
3- رمان " وقت تقصير" , نوشته " محمدرضا كاتب" , نشر نيلوفر.
در مراسمي كه در شب يلدا برگزار ميشود ، سه اثر ياد شده لوح تقدير را كه به خط " محمد وجداني" , هنرمند برجسته معاصر است ، به همراه مبلغ پنج ميليون ريال جايزهي نقدي دريافت خواهند كرد و يكي از آن ها به راي اكثريت سه داور جايزه ، به دريافت تنديس يلدا و ده ميليون ريال جايزه نقدي ديگر موفق خواهد شد.
جايزهي ادبي يلدا همچنين در چهارمين دوره خود ، به بهترين عكس مشوق كتابخواني جايزه ميدهد.
بر اساس اين گزارش ، در شب يلدا ، به سه عكس كه به داوري مسعود كيميايي ، محمود كلاري و اميد روحاني برگزيده شوند ، جايزه تعلق خواهد گرفت و در اسفندماه، نمايشگاهي از آثار برتر برگزارخواهد شد.
اين جشنواره همچنين امسال از داريوش مهرجويي , كارگردان پر آوازه ايران به خاطر يك عمر فعاليت فرهنگي تاثيرگذار و نقش برجستهاش در بهرهگيري سينمايي از ادبيات داستاني ، تقدير خواهد كرد.
در همين شب ، " فرزين هومانفر " شاعر و سردبير مجله " پاپريك" , درباره نگاه شاعر به روايت داستاني ، " كاوه ميرعباسي" مترجم و رمانشناس نام آشناي ايران , دربارهي ضرورت رمان و " مديا كاشيگر" , دبير جايزه , دربارهي ضرورت كتابت سخنراني خواهند داشت و " آرش حجازي" , نويسنده و مدير انتشارات كاروان , قصهي يلداي چهارم و ماجراهايي را كه بر آن گذشته است ، بازگو خواهد كرد.
يلداي چهارم به روان بزرگ و ياد هميشه زنده نازنين نظام شهيدي ، كريم امامي ، منوچهر آتشي ، فريدون گله ، منوچهر نوذري و مرتضي مميز تقديم ميشود.
همايش آشنايي با ادبيات معاصر ايران در يونان برگزار شد
سرويس: فرهنگ و ادب - ادبيات
خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: فرهنگ و ادب - ادبيات
همايش ادبيات معاصر ايران به همت رايزني فرهنگي جمهور اسلاميايران در آتن و شوراي گسترش زبان فارسي وبا حضور انديشمندان يوناني در محل انجمن ملي ادبيات يونان برگزار شد.
به گزارش گروه دريافت خبر ايسنا، دكتر اسيما كوپولوس - رييس انجمن ملي ادبيات يونان و استاد دانشگاه آتن - بهعنوان اولين سخنران اين همايش گفت: ايران داراي فرهنگ و تمدن غني و بهويژه ادبياتي تاثيرگذار است.
وي با اشاره به نقش شاعران بزرگ ايران در حفظ زبان فارسي، گفت: شاعران ايراني علاوه بر توسعه ادبيات در داخل كشور، بر ادبيات جهان نيز تاثير فراواني گذاشتهاند كه ازجمله به حافظ، سعدي، خيام، مولوي و فردوسي ميتوان اشاره كرد.
اسيما كوپولس با تاكيد بر نقش موثر فردوسي گفت: اين شاعر حماسي ايران طي 30 سال تلاش بدون وقفه توانست زبان فارسي را حفظ و كتاب شاهنامه را كه يكي از شاهكارهاي ادبيات جهان محسوب ميشود، خلق كند.
اين استاد دانشگاه يوناني اضافه كرد: حافظ كه خود حافظ قرآن بود و نامش نيز از همين كلمه گرفته شده است و همچنين مولوي و خيام با سوق دادن جامعه به سوي معنويات آنها را به سمت يك زندگي سالم هدايت كردند.
رايزن فرهنگي جمهوري اسلاميايران نيز در اين همايش گفت: ميزان عناوين كتابهاي چاپ شدن در يك كشور، يكي از شاخصههاي رشد علمي و فرهنگي شهروندان آن كشور است و اكنون شاهد چاپ روزافزون كتاب با موضوعات متنوع در ايران هستيم.
سيدمحمدرضا دربندي گفت: در كشور ماه 3690 ناشر در حوزهي بزرگسال و 706 ناشر در حوزه كودك و نوجوان فعاليت ميكنند. اين ناشران در سال 1383، 41390 عنوان كتاب چاپ كردهاند كه حدود 10 هزار عنوان اجتماعي، علوم محض و تاريخ بوده است.
وي افزود: در نيمهي اول سال 1384 نيز 20641 عنوان كتاب منتشر شده كه حدود هفت هزار عنوان آن در حوزهي هنر، ادبيات و فلسفه بوده است.
با دقت در اين آمار متوجه ميشويم كه در سال 1383، يك چهارم كتابهاي منتشر شده، در حوزهي هنر، ادبيات و فلسفه بودهاند، و در شش ماههي اول سال 1384، يك سوم كتابها به اين موضوعات اختصاص داشتهاند كه نشاندهندهي رشد قابل توجه اين گروه از كتابها بوده است.
منصور رستگار فسايي:
دانشگاههاي ايران از سرعت تحولات ادبي در جهان بازماندهاند
سرويس: فرهنگ و ادب - ادبيات
خبرگزاري دانشجويان ايران - شيراز
سرويس: فرهنگ و ادب - ادبيات
دکتر رستگار فسايي گفت: دانشگاههاي ايران از سرعت تحولات ادبي در جهان بازماندهاند.
به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) در فارس، دکتر منصور رستگار فسايي - استاد دانشگاه شيراز - در همايش بررسي جايگاه علوم انساني در جامعه ايران گفت: دانشگاههاي ايراني در رشته ادبيات هنوز در خواب عميقي هستند که فقط به داشتههاي گذشته خود نگاه ميکنند؛ درحاليکه تحول ادبيات معاصر در جهان به حدي است که آن را صرفا عام يا خاص نميتوان تلقي کرد.
وي با بيان اينکه دانشکدههاي ادبيات ايران به جهان بيرون آزادانه نگاه نميکنند و از تحقيقات ادبي در جهان غفلت مي کنند، خاطرنشان کرد: تعصب به حق از گذشتهي ادبيات در ايران سبب شده است که آنچه را در جهان معاصر رخ مي دهد، به فراموشي بسپاريم.
دکتر رستگار فسايي با اشاره به دفاع روزانه يک رساله ادبي در شکسپير گفت: درحاليکه ادبيات ايران با پشتوانه چندهزار ساله ميتواند الگويي براي جهان باشد، اما امروز در سه بعد توليد ادبي- انتقال ادبي و مصرف ادبي در دانشگاهها بازماندهايم.
وي ادامه داد: در توليد ادبي همچنان مديون گذشتگان هستيم و در انتقال ادبي با ضعف بزرگي روبهرو هستيم که معلمان ادبيات بخشهايي از آن را منتقل مي کنند که بوي کهنگي مي دهد و هم سوء با نيازهاي جوانان نيست.
استاد دانشگاه شيراز يادآور شد: مصرفکنندگان ادبيات کساني هستند که از باب کنکور و کتاب درسي سراغي از محصولات ادبي ميگيرند.
وي با بيان اينکه افراد غير دانشگاهي بيشتر به محصولات ادبي توجه دارند، يادآور شد: امروز در توليد ادبي شاعران و نويسندگان بزرگي داريم اما مشکل ما درک، معرفي و شناخت آنان است.
دکتر منصور رستگار فسايي با تاکيد بر لزوم بازنگري در ساختار آموزشي ادبيات در دانشگاههاي ايران گفت: جامعه ما هزاران سال است که خود را در ادبيات نشان داده است؛ پس ادبيات را دچار رکود و وقفه نکنيم و توليد کنندگان ادبي با سعه صدر بيشتر و امکان تماس با جهان ادبيات بايد تمام همت خود را بهکار گيرند.
وي با اشاره به انتشار کم مجلات و کتب ادبي و ضعف معلمان و مدرسان ادبيات گفت: دانشگاههاي ايران در توسعه ادبيات در جهان کوتاهي مي کنند و از اين مساله غافلند که از ايران ادبيات به اروپا و آسياي صغير و بنگاله صادر شد.
سه اثر به مرحلهي نهايي جايزهي داستان يلدا راه يافتند
محمدرضا كاتب در كنار بهناز عليپور و يعقوب يادعلي
داريوش مهرجويي تقدير ميشود
سرويس: فرهنگ و ادب - كتاب
خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: فرهنگ و ادب - كتاب
دورهي چهارم جايزهي ادبي يلدا با دريافت نظر داوران خود، به مرحله نهايي وارد شد. سه اثر داستاني كه به مرحلهي پاياني رسيدهاند، به ترتيب حروف الفبا عبارتاند از: رمان آداب بي قراري؛ نوشتهي يعقوب يادعلي، مجموعهي داستان بگذريم؛ نوشتهي بهناز عليپور گسكري، و رمان وقت تقصير؛ نوشتهي محمدرضا كاتب.
به گزارش گروه دريافت خبر خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، در مراسمي كه در شب يلدا برگزار ميشود، سه اثر يادشده لوح تقدير را كه به خط محمد وجداني است، به همراه مبلغ پنج ميليون ريال جايزهي نقدي دريافت خواهند كرد و يكي از آنها به راي اكثريت سه داور جايزه، به دريافت تنديس يلدا و 10 ميليون ريال جايزهي نقدي ديگر موفق خواهد شد.
جايزهي ادبي يلدا همچنين در چهارمين دورهي خود، به بهترين عكس مشوق كتابخواني جايزه ميدهد. هنرمندان عكاس علاقهمند هنوز تا 20 آذرماه براي شركت آثار خود فرصت دارند. در شب يلدا، به سه عكس كه به داوري مسعود كيميايي، محمود كلاري و اميد روحاني، برگزيده شوند، جايزه تعلق خواهد گرفت و در اسفندماه، نمايشگاهي از آثار برتر دريافتي برگزار خواهد شد.
جايزهي يلدا كه قبلا اعلام شده بود چهارمين دورهي آن برگزار نخواهد شد، امسال از داريوش مهرجويي - كارگردان سينما -، بهخاطر يك عمر فعاليت فرهنگي تاثيرگذار و نقش برجستهاش در بهرهگيري سينمايي از ادبيات داستاني، تقدير خواهد كرد. در همين شب، فرزين هومانفر - شاعر و سردبير مجلهي هنوز منتشرنشدهي پاپريك - دربارهي نگاه شاعر به روايت داستاني، كاوه ميرعباسي - مترجم - دربارهي ضرورت رمان و مديا كاشيگر - دبير جايزه - دربارهي ضرورت كتابت سخنراني خواهند داشت و آرش حجازي - نويسنده و مدير انتشارات كاروان - قصهي يلداي چهارم و ماجراهايي را كه بر آن گذشت، تعريف خواهد داد.
يلداي چهارم به روان بزرگ و ياد هميشه زندهي نازنين نظامشهيدي، كريم امامي، منوچهر آتشي، فريدون گله، منوچهر نوذري و مرتضي مميز تقديم ميشود.
دومين شمارهي نشريهي تخصصي ادبيات داستاني خوزستان منتشر ميشود
محمد ايوبي، محمد بهارلو، رضا قيصريه و جعفر مدرسصادقي در «ميرزا» سرويس: فرهنگ و ادب - كتاب
خبرگزاري دانشجويان ايران - اهواز
سرويس: فرهنگ و ادب - كتاب
دومين شماره نشريه تخصصي ادبيات داستاني خوزستان، ” ميرزا “، در شماره جديد خود ميزبان آثاري از محمد ايوبي، محمد بهارلو، رضا قيصريه، جعفر مدرسصادقي و محمد جوكار است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) در خوزستان، دومين ” ميرزا “ با آثاري از نويسندگان و مترجمان مطرح كشور هفته آينده منتشر ميشود.
در شماره « ميرزا » جديد اين مطالب به چشم ميخورد: « جهان سوم » از محمد ايوبي، « مرثيهاي براي زندگان » نوشته محمد بهارلو، « آدمكشها » ارنست همينگوي / ترجمه رضا قيصريه، نقد داستان « آدمكشها » از جعفر مدرسصادقي، « ژنرال سه » نوشته محمد جوكار و آثاري از محمد عاليمحمدي، غلامرضا شيري، مسعود عاليمحمودي، شيما عچرشاوي، لهراسب عاليمحمدي، فاطمه عبيدي و...
مسعود عاليمحمودي درباره اين شماره نشريه به خبرنگار ايسنا گفت: ناظر كار اين شماره نشريه و مشاور اين طرح مصطفي مستور، داستاننويس و مترجم ادبي، كشور است. همچنين در اين نشريه سعي ما بر اين بوده كه بيشتر سراغ خوزستانيهاي مقيم مركز برويم و از آثار آنها در نشريه ” ميرزا “ استفاده كنيم.
دومين شماره « ميرزا » در چهار هزار نسخه منتشر ميشود. شماره قبلي اين نشريه كه در سطح كشوري توزيع ميشود، در ١٥٠٠ نسخه منتشر شده بود.
شهرام رجبزاده:
رسمي يا محاورهيي بودن زبان، ملاك ارزشگذاري شعر نيست
شعر كودك با ركود مواجه است
سرويس: فرهنگ و ادب - ادبيات
خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: فرهنگ و ادب - ادبيات
يك شاعر كودكان و نوجوانان وضعيت عمومي شعر كودكان را در حال حاضر رضايتبخش ندانست و گفت: در اين عرصه افت و ركود زيادي ديده ميشود.
شهرام رجبزاده در گفتوگو با خبرنگار ايسنا با بيان اين مطلب تصريح كرد: پارهاي از آثار كه با فضاي عمومي ناشران و وضعيت اقتصادي جامعه همسويي ندارد، امكان انتشار پيدا نميكند.
وي با بيان اينكه در عرصهي شعر، آثار متفاوت فرصت ظهور پيدا نميكنند، گفت: البته برخي از پديدآورندگان كه كاملا به استانداردها تن ميدهند و بخش اقتصادي نشر پشتوانهي آنها است، كاملا كارهاي گذشتهشان را تكرار ميكنند، بنابراين عملا هيچ حادثه و اتفاقي دراين عرصه رخ نميدهد.
شهرام رجبزاده گفت: به لحاظ كمي نيز رشد عمومي كتابهاي شعر كودك و نوجوان بيشتر در زمينهي گروههاي سني خردسال و آن چيزي است كه عنوان كتابهاي بازاري بر آنها اطلاق شده است، يعني منظومهاي يك حكايت يا شعرسرايي براي تعدادي تصاوير كه از شعر به معناي دقيق و ناب و خلاق بهدور است.
وي در زمينهي كاربرد زيان محاوره در شعرهاي كودكان گفت: فكر ميكنم كاربرد زبان محاوره براي شعر كوك به خودي خود هيچ لطمهاي به آن نميزند و در واقع شاخهاي از شعر كودك و نوجوان ماست.
او با تاكيد بر اينكه شعر كودك ما دو شاخهي اصلي را داراست كه هر دو كارهاي خوب و بدي داشته است، گفت: در شعر رسمي يعني شاخهي كيانوشي شعر كودك، زبان رسمي مورد تاكيد و استفاده قرار ميگيرد و در شعر محاورهيي كه شاخهي ديگري از شعر كودك است،
تكيهگاه اوليه، شعرهاي شاملو است كه هنوز قوت خود را داراست. با اين وجود در هر دو قالب شعر كودك، آثار قوي در كنار آثار ضعيف قرار گرفته است.
وي گفت: متاسفانه در حوزه شعرهاي محاورهيي چون حجم و تعداد كارهاي ضعيف و بازاري زياد است، سبب شده است گروهي تصور كند كه اين اشكال به زبان محاورهيي شعرها مربوط است. در حاليكه چنين نيست و هيچ منعي در زمينهي سرودن شعرهاي محاورهيي براي كودكان وجود ندارد.
رجبزاده گفت: رسمي يا محاورهيي بودن زبان هيچ شعري نميتواند ملاك موفقيت يا ناكارآمدي شعري قرار گيرد.
/مدايح رضوي در شعر خراسان /
هر سفله نيست در خور آداب حضرتش ...
سرويس: فرهنگ و ادب - ادبيات
خبرگزاري دانشجويان ايران - مشهد
سرويس: فرهنگ و ادب - ادبيات
با حلم او زمين نزند لاف از درنگ / با عزم او زمان نكند دعوي شتاب.
به گزارش نمايندگي خراسان رضوي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، خواجه اوحد سبزواري از دانشمندان و حكماي زمان خود بود. وي در احكام نجوم، شعر، خط، طب و تاريخ معروف بود. اوحد سبزواري از اعيان سبزوار و از خاندان مستوفيان بود ولي با اين همه مردي درويش مسلك بود كه با ضعيفان معاشرت داشت.
وي قصايد غرايي در مدح ائمه (ع) گفته است.
اين حكيم در سال ٨٦٨ در سن ٨١ سالگي از دنيا رفت.
قصيده ذيل از اشعار اين دانشمند در منقبت علي بن موسيالرضا (ع) است:
گردون فراشت رايت بيضاي آفتاب
و زير پردههاي ديده شب نشست كحل خواب
صبح سمن عذار چو خوبان شوخ چشم
پرده ز رخ فكند برون آمد از حجاب
نظارگي ز منظر اين كاخ زرنگار
صد لعبت سمن سلب سيمگون ثياب
سيمين طراز گشت چو خرگاه خسروان
پرده سراي چرخ كه بد عنبرين طناب
هر كوكبي نمونه سفريست فيالمثل
حيران شده محاسب عقل اندر آن حساب
عقد پرن ز نور چنان مينمود راست
كاندر ميان سلك گره لولو خوشاب
سرخيل اصفياي مكرم كه ذات او
ايزد ز خانواده كرم كرده انتخاب
سلطان جعفري نسب موسي گهر
كو بود بر سران جهان مالكالرقاب
كلام علم دين علي موسي الرضا
خضر سكندر آيت و شاه ملك جناب
در راه شرع قافله سالار جن و انس
در باب علم مساله آموز شيخ و شاب
برباد داده خاك درش آبروي بحر
آتش فكنده خاك درش در دل سحاب
با حلم او زمين نزند لاف از درنگ
با عزم او زمان نكند دعوي شتاب
يابد از او نسيم ولايت دماغ جان
آري دمد هر آينه بوي گل از گلاب
هر سفله نيست در خور آداب حضرتش
نبود نعيم باغ جنان لايق دواب
اين قهرمان كشور عصمت به اصل و نسل
اين والي جهان ولايت چو جد و باب
حرف محبت تو هم از ابتداي كون
كلك قضا رقم زده بر تخته تراب
ايزد به دست لطف رساندت به پايهاي
كانجا نميرسد قدم و سعي و اكتساب
لعل از حيات گوهر ذات مباركت
هر دم به خون ديده كند چهره را خضاب
گاه از نسيم لطف تو گوهر دهد صدف
گاه از سموم قهر تو دريا شود سراب
صافي دلان ز مهر تو در عين اشتباه
سرگشتگان ز كين تو در تيه التهاب
رنج حسد هلاك كند حاسد ترا
آري پر عقاب بود آفت عقاب
در جنب روضه تو چه باشد رياض خلد؟
پهلوي شاخ سدره چه جولان كند سلاب
با شير مردي تو چه تاب آورد كسي
كز بيم شير پرده شود زو توان و تاب
در دين كسي كه غير تو دانست پيشوا
گوئي گناه باز نميداند از ثواب
افلاك را مدار از آن شد زمين كه هست
يك مشت خاك در كف اولاد بوتراب
اوحد كه تافت از همه عالم رخ اميد
زين آستانه روي نتابد به هيچ باب
مپسند كاسمان كندش خسته ستم
و اختر بجاي شربت عذبش دهد عذاب
اين خاك را جام رضا بخش جرعهاي
آن دم كه دست ساقي لطف دهد شراب
از مهكامه رحمزاده منتشر ميشوتد:
رمان "چه دير!" و مجموعهي داستان "رد پاي حلزون"
سرويس: فرهنگ و ادب - كتاب
خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: فرهنگ و ادب - كتاب
رمان «چه دير» و مجموعه داستان «رد پاي حلزون» از مهكامه رحيمزاده منتشر ميشوند.
به گزارش خبرنگار بخش كتاب خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، مجموعه داستان "رد پاي حلزون" شامل نه داستان كوتاه است كه قرار بود در نمايشگاه مطبوعات سال گذشته توسط نشر چشمه عرضه شود؛ ولي چاپ آن به تعويق افتاد. به گفته رحيمزاده اين اثر تا يك ماه ديگر منتشر خواهد شد.
اين داستاننويس اينك رمان چه دير را هم به پايان رسانده و به بازنويسي آن مشغول است؛ اما هنوز با ناشري براي انتشار آن صحبت نكرده است.
سومين شب از شبهاي شعر خورشيد ولايت در مشهد برگزار شد
سرويس: فرهنگ و ادب - ادبيات
خبرگزاري دانشجويان ايران - مشهد
سرويس: فرهنگ و ادب - ادبيات
در شمارش فضايل معصومان (ع) زبان قاصر است؛ لكن در موقعيت فعلي و فضاي مستعد كشور مهمترين وظيفه همه ما بيان آن فضايل است.
به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، حجتالاسلام اديب يزدي - رييس مجتمع فرهنگي بلال سازمان صدا و سيما - در سومين شب از شبهاي شعر خورشيد ولايت كه شب گذشته در محل تالار قدس كتابخانه مركزي آستان قدس رضوي برگزار شد، با بيان اين مطلب افزود: شبهاي شعر در بيان فضائل امام رضا(ع) تشريع و تحكيم نظام اسلامي است. در واقع حركتهاي انقلابي در دل فعاليتهاي فرهنگي نهفته است.
وي عاليترين وظيفه رسانه را معرفي آلالله عنوان كرد و گفت: در فضاي الهي و توحيدي كشور كه همراه با فهم دقيق است، عاليترين وظيفه رسانه در جهت شناساندن مقام عظيم آلالله و كوشش در بيان حقانيت اميرمؤمنان(ع) و فرزندان معصوم اوست.
او به سالهاي پس از رحلت رسول اكرم (ص) و تلاش برخي عناصر در تنزل شأن اهل بيت (ع) اشاره كرد و گفت: 50 سال پس از رحلت رسول اكرم (ص) در يكي از متعصبترين كشورهاي اسلامي در روز عاشورا فرزندان وي را به شهادت ميرسانند كه ناشي از تنزل شأن خانواده رسول خدا در آن زمان بود. امام سجاد (ع) پس از اين واقعه فرمودند: در روز عاشورا پدرم را به شهادت رساندند و سپس به كسب و كار خويش پرداختند.
اديب يزدي افزود: در شمردن ذكر فضائل معصومان (ع) زبان قاصر است لكن نبايد در آن كوتاهي شود و دراين ميان رسانه نقش موثري دارد.
وي با اشاره به برگزاري شبهاي شعر «خورشيد ولايت» گفت: شبهاي شعر خورشيد ولايت همچنان در مراحل اوليه فعاليت خويش است و در پرباري هرچه بيشتر آن نبايد از حضور جوانان غفلت كرد.
شبهاي شعر خورشيد ولايت 15 و 16 آذرماه در مسجد بلال سازمان صدا و سيما و در 17 آذرماه در تالار قدس كتابخانه مركزي آستان قدس رضوي در جوار مرقد مطهر امام رضا (ع) برگزار شد.
آدونیس، شاعر پرآوازه جهان عرب در ایران
علی احمد سعید (آدونيس) در تهران
آدونیس از ایران که برگردد حکایتها خواهد داشت. برای چند روز اقامتش آنقدر برنامه ریختهاند که شاعر پس از بازگشت باید روزها بنشیند و خاطره مرور کند. شنبه کنفرانس مطبوعاتی در خانهی هنرمندان و از آنجا به فرهنگسرای نیاوران برای شعرخوانی و یکشنبه باز از ساعت ۱۱ تا ۱ خانهی هنرمندان و بعد، از ساعت ۲ تا پنج دانشگاه علامه طبابایی. در این میان البته رفتن به روزنامهی شرق و چند جای دیگر هم در برنامه بوده و برای دو سه روز آینده نیز به جز سفر یک روزه به شیراز برنامههای دیگری تدارک دیده شده!
کمی بعد از ساعت ۶ بعد از ظهر شنبه مترجمان، کنفرانس مطبوعاتی شاعر را که ساعت پنج آغاز شده بود خاتمه دادند چون «برای آدونیس برنامههای فشردهای تدارک دیده شده است.» راست هم میگفتند. شاعر باید در آن ساعت که ترافیک تهران به اوج میرسد با شتاب به فرهنگسرای نیاوران میرفت تا بالاخره کاری را انجام دهد که بیشتر از هر کاری به آن علاقه دارد، یعنی شعر بخواند.
کنفرانس مطبوعاتی آدونیس روز شنبه با حضور جمعی از خبرنگاران و اهل قلم در خانهی هنرمندان تهران برپاشد. یکی در میان پرسشی که به حاشیههای زندگی آدونیس میپرداخت اشاره کرد که «من به جرات میتوانم بگویم که در این جمع شاید یک یا دو نفر بیشتر شعر شما را نخواندهاند.»
و گزارشگر یکی از خبرگزاریها فردا در گزارشش نام شاعر ایرانیالاصل عربزبان را به جای ابونواس، ابونواز و ابوتمام نوشت تا شاید صحه بر این ادعا بگذارد. این که شاعر چیزی بگوید و ما چیز دیگری بشنویم یا تعبیر کنیم فقط در ضبط نامها نیست. آدونیس در پاسخ « پرسشی» که خواستار آگاهی از دین او میشد به صراحت حرفی را که قبلا نیز بارها گفته تکرار کرد که «من به دین مشخصی پایبند نیستم اما به معتقدان دینهای مختلف احترام میگذارم.»
آدونیس پیش از این نیز در مصاحبهای گفته که دین او ادبیات است. با این همه روز یکشنبه خبرگزاری ایسنا از قول قیصر امینپور عبارت «این شاعر شیعی و شرقی ...» را تیتر گزارش کنفرانس و شعرخوانی آدونیس میکند. به گزارش ایسنا قیصر امینپور که پیش از شعرخوانی در فرهنگسرای نیاوران دربارهی شعر آدونیس سخن میگفت نسبت رابطهی خود را با آدونیس «به واسطهی شیعی، شاعر و شرقی بودن» او عنوان کرده است.
آدونیس در این سفر از سوی مترجم شعرهایش خانم ونوس خوری – قطا Vénus Khoury-Ghata همراهی میشود که خود شاعر نیز هست. گزارشگر خبرگزاری میراث فرهنگی در گزارش خود از کنفراس مطبوعاتی نام او را ونوس کوری گاتا ذکر کرده است. همچنین در حالی که ایسنا دعوت کنندگان این دو شاعر را «خانهی نقد ایران» عنوان کرده است میراث خبر گزارش میدهد که مترجم آدونیس از سفیر و بخش فرهنگی سفارت فرانسه تشکر میکند که آنها را برای دیدار از ایران دعوت کردهاند. در شعرخوانی شنبه شب نیز برنامه با سخنان سفیر فرانسه آغاز شد.
روز شنبه نخشتین پرسش به جایزهی ادبی نوبل مربوط میشد که سالهاست آدونیس را برندهی احتمالی ان میخوانند. اما شاعر پاسخ داد که جایزهی نوبل دغدهی او نیست و گفت «آرزوی من این است که اهل مطبوعات به اینگونه جوایز زیادی اهمیت ندهند و به جای آن به نوآوری و ابداع در ادبیات اهمیت بدهند.» اما این توصیهی شاعر چندان کارگر نبود و بقیه ی پرسشها نیز کمتر به شعر او مربوط میشد. آدونیس پس از ختم کنفرانس در حالی که سیگار برگش را از جیب درمیآورد با لبخند گفت «چرا چیزی از شعر نمیپرسید. انگار به فلسفه بیشتر علاقه دارید.» شاعر که خود را وامدار شعر کهن ایران میداند تعجب کرده بود که چرا ایرانیان به شعر کم علاقه نشان دادهاند.
آدونیس که نوشتن نزد عارفان را دیدنی کردن نادیدنیها میخواند و آزادی آنها در تجربه و بیان آن را میستاید در این نشست تاکید کرد که عرفان را خارج از چهارچوب دین و مذهب و «روش شناخت» تلقی میکند.
علی احمد سعید که نام اساطیری آدونیس، بر خود نهاده ۱۹۳۰ در شمال سوریه به دنیا آمده است. او سال ۱۹۵۵ پس از شش ماه زندان که به فعالیت سیاسی و عضویت در حزب ناسیونال سوسیالیست سوریه مربوط میشد به لبنان رفت و تا سال ۱۹۸۵ که به فرانسه مهاجرت کرد در آنجا به کار و زندگی پرداخت. آدونیس در دانشگاه دمشق فلسفه خوانده و از دانشگاه بیروت دکترا گرفته است. او از سال ۱۹۷۰ پانزده سال در دانشگاههای مختلف لبنان به تدریس ادبیات عرب مشغول بوده و در همان فاصله نیز در دانشگاههای دمشق و سوربن پاریس نیز به عنوان استاد میهمان درس میداده.
آدونیس که سال ۱۹۵۷ در پایهگذاری و انتشار مجلهی شعر همکاری داشت از تاثیرگذارترین شاعران معاصر عرب است. او چند روز پیش، در دانشگاه آمریکایی قاهره نیز به سخنرانی پرداخت و دربارهی برداشت و دریافتهای خود از عرفان سخن گفت. آدونیس عرفان را یک انقلابی فکری در تاریخ اسلام میداند که اعراب امروز بی بهره از آموزههای آن به فکر نکردن محکوم هستند.
بهزاد کشمیریپور، گزارشگر صدای آلمان در تهران
گزارش فارس از گفتوگوي آدونيس و بقايي ماكان
آدونيس: من به جوهر شعر ميانديشم
خبرگزاري فارس: علي احمد سعيد (آدونيس) شاعر سوريتبارگفت: وزن و قافيه در شعر را نفي نكرده بلكه ضروري نميدانم. من به جوهر شعر ميانديشم.
به گزارش خبرنگار خبرگزاري فارس، علي احمد سعيد (آدونيس) شاعر سوري تباربه همراه شاعره ديگر به نام ونوس كه اين روزها درايران به سر مي برد، در گفتگو با محمدبقايي (ماكان) برداشت خود را از شعر و همچنين نظرش را درباره شعر فارسي اظهار داشت. او در پاسخ اين سوال كه آيا شعر بايد لزوما موزون و مقفا باشد،گفت: نه من چنين ضرورتي براي شعر احساس نميكنم، بلكه آنچه شعري را شعر ميسازد احساس شاعرانه است كه بايد با كلام درخور و شايسته بيان شود. يعني خود مفردات و تركيبات به لحاظ ساختاري و بار معنايي ويژگي شاعرانه داشته باشند. بقايي گفت: ولي بسياري از سرودههاي شما در قالبهاي قديم است و گاه حتي از قافيههاي دشوار هم استفاده كردهايد؟
آدونيس گفت: وزن و قافيه را نفي نميكنم. بلكه ضروري نميدانم. من به جوهر شعر ميانديشم.
از آدونيس سوال شد مطالعه او در شعر فارسي تا چه ميزان است؟ او گفت: متاسفانه مطالعهاي نداشتهام. ولي ترديدي ندارم كه شعر فارسي در پهنه ادب جهان مرتبهاي بالا دارد.دو ترجه از حافظ خواندهام. يكي به عربي و ديگري به فرانسوي.
بقايي پرسيد: آيا ترجمههاي معتبري بودهاند؟
آدونيس گفت: اميدوارم بوده باشند. زيرا در من بسيار اثر گذاشتند. براي شناساندن ادب فارسي بايد تلاش زيادي شود.
از او پرسيده شد: بيش از اين از شعر فارسي چه ميدانيد؟ آيا شعر معاصر فارسي را ميشناسيد؟با نيما آشنا هستيد؟ با آثار شاعران نوپرداز نظير شاملو، اخوان، فروغ فرخزاد آشنايي داريد؟
آدونيس در حالي كه احساسي تاسفآميز در نگاهش بود گفت: متاسفانه به جز شاملو، بقيه را نميشناسم.
بقايي پرسيد حتي نيما را؟ اوگفت: حتي نيما را. ولي شاملو را از نزديك ديدهام و برخي از شعرهايش را نيز خواندهام.
از او سوال شد: نزار قباني را چطور؟( شاعرلبناني) آدونيس گفت: او را خوب ميشناسم. با آثارش مانوسم. شاعر بزرگي است. اگر حقيقت شعرش دور از جنجال درك شود در جاي واقعي خود قرار ميگيرد.
بقايي پرسيد: با چه كسي او را ميتوان مقايسه نمود؟ آدونيس گفت: در حال حاضر كسي به ذهنم نميآيد. شايد هم نيايد.
بقايي در ادامه گفتوگويش از اقبال سخن به ميان آورد و اينكه آدونيس تا چه حد با اين انديشمند آشنايي دارد. آدونيس در حالي كه دستهايش را در قبال اين پرسش با اعجاب بالا برده بود گفت: اقبال نه تنها در دنياي اسلام، بلكه در جهان بسيار پرآوازه است. نام او را بسيار شنيدهام و ميدانم شهرت و محبوبيت بسياري دارد. او از چهرههايي است كه دوست دارم با وي درست آشنا شوم. از شما سپاسگذار ميشوم اگر ترجمه آثارش را به عربي يا فرانسوي در اختيارم بگذاريد.
لازم به ذكر است؛ نام اين دو شاعر(آدونيس و ونوس) يادآور مثنوي معروف "زهره و منوچهر" از سرودههاي متين ايرج ميرزاست. كه در حقيقت موضوع آن ترجمهاي آزاد از منظومه"ونوسوآدونيس" ويليام شكسپير شاعر بزرگ انگليسي است كه ايرج ميرزا آن را در قالب مثنوي "زهره و منوچهر" در تاريخ شعر فارسي جاودانه ساخت.
آدونيس به فارسي به معني منوچهر (كسي كه سيماي منوچهريو بهشتي دارد) و ونوس هم به معناي زهره است.
سرودهاي در رثاي قربانيان سقوط هواپيما
اين شعر را براي همين واقعه سقوط هواپيما سرودم و تو وبلاگ شعرم هم گذاشتم، خواستم تقديم کنم تا از طريق شما عرضه عمومي بشه؛ ممنون.
چکاوک را ببين در آسمان مرد
ترانه در ترانه بيزبان مرد
چکاوکهاي ديگر در کنارش
بدون گفتوگو در يک زمان مرد
براي باغ، زحمتها کشيدند
و اينک باغ ماند و باغبان مرد
پرستو با چکاوک نغمهخوانان
ترنمها سروده همزمان مرد
دل آتش چو دوزخ شعلهور شد
بهشتيمردها در شعلگان مرد
خبرسازان دنيا نام گيرند!!
خبرسازان ما هم رايگان مرد
هما را با سعادت ديده بودم
همافرهاي ما در آسمان مرد
تمام پادگان با مارش خوانيد
خدايي مرد ما بيپادگان مرد
به عمان و خليج فارس گوييد
نکن گسترده سفره، ميهمان مرد
چنان پندارم از اين مرگ سنگين
که با اين ميهمانان، ميزبان مرد
اگر گويم که ايران مرده امشب
گزافي نيست، اينجا جمله جان مرد
نه تنها يک نفر مردهست امشب
دل کليه ايرانيان مرد
موسي کليم