جايزه‌ي "بيژن جلالي" امسال از يك شاعر پيشكسوت تقدير مي‌كند
ایسنا
جايزه‌ي بيژن جلالي امسال از يك شاعر پيشكسوت به‌خاطر يك عمر فعاليت ادبي تقدير مي‌كند. به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، اولين نشست هيأت داوران پنجمين دوره‌ي اين جايزه، هفته‌ي آينده برگزار مي‌شود و به گفته‌ي دكتر احمد جليلي - دبير جايزه - تركيب هيأت داوران تغييري نخواهد كرد، مگر اين‌كه افرادي از دوره‌ي قبل نتوانند همكاري كنند و در اين‌صورت كساني را جايگزين خواهند كرد. داوري دوره‌ي پيشين جايزه‌ي بيژن جلالي را كه همزمان با روز درگذشت او در 24 دي‌ماه برگزار مي‌شود، سيمين بهبهاني، كاميار عابدي، احمد جليلي، علي ميرزايي، بهاء‌الدين خرمشاهي، كامران فاني، صفدر تقي‌زاده، احمد غلامي، جواد مجابي و محمد شمس لنگرودي برعهده داشتند. اين جايزه از ابتدا قرار بود از منتقدان شعر تجليل كند كه در دوره‌ي اول، جايزه به محمد حقوقي، محمد شمس لنگرودي و كاميار عابدي، به‌عنوان سه منتقد از سه نسل تعلق گرفت و در دوره‌ي بعد سيروس شميسا و جواد مجابي به‌خاطر فعاليت عمده‌شان در زمينه‌ي نقد ادبيات كلاسيك و معاصر برگزيده شدند. اما در دوره‌ي سوم از سيمين بهبهاني تقدير شد و در دوره‌ي قبل نيز مفتون اميني و م. آزاد تجليل شدند و به اين ترتيب جايزه از حوزه‌ي نقد خارج شد و به شاعران تعلق گرفت. از سال 78، همزمان با درگذشت بيژن جلالي در 24 دي‌ماه، مراسم يادبودي براي او برگزار مي‌شد كه طبق خواسته‌ي برادرش - مهرداد جلالي - اين مراسم از سال 81 از يك يادبود صرف خارج شد و به‌خاطر انجام يك فعاليت فرهنگي قرار شد جايزه‌ي ادبي بيژن جلالي برقرار شود. منوچهر آتشي، محمدعلي سپانلو، فرخ اميرفريار و محمد حقوقي نيز در دوره‌هاي قبل به‌عنوان داور همكاري داشته‌اند.
"شگردهاي آغاز داستان"؛ مهوش قويمي 20 رمان معاصر ايران را بررسي كرد
ایسنا
مهوش قويمي - مترجم زبان فرانسه و استاد دانشگاه - گفت كه كار بررسي 20 رمان معروف معاصر فارسي را به پايان برده است. وي در گفت‌وگو با خبرنگار بخش كتاب خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، عنوان كرد، اين پژوهش كه نوعي نقد ساختاري روايت‌شناختي است، از "تهران مخوف" مشفق كاظمي تا "كنيزو"ي منيرو رواني‌پور را دربر مي‌گيرد. از جمله ديگر آثار مورد بررسي او، "تنگسير" صادق چوبك، "بوف كور" صادق هدايت، "سووشون" سيمين دانشور و "جاي خالي سلوچ" محمود دولت‌آبادي هستند. وي اين طرح تحقيقاتي و پژوهشي را براي دانشگاه شهيد بهشتي انجام داده كه آن را با نام احتمالي "شگردهاي آغاز داستان" براي انتشار به يك ناشر خصوصي مي‌سپارد؛ چون معتقد است كتاب‌هايي كه ازسوي مراكز دانشگاهي منتشر مي‌شوند، خوب پخش نمي‌شوند و مردم از آن‌ها بي‌اطلاعند. قويمي درباره‌ي اين‌كه چرا رمان‌هاي چندجلدي معروف مثل "كليدر" را انتخاب نكرده است، گفت: كتاب‌هاي چندجلدي از ديدگاه موردنظر من در اين بررسي مسأله‌ساز مي‌شدند، چون آغاز و پايان داستان‌ها بيشتر مدنظرم بودند. وي در حال حاضر ترجمه‌ي كتابي را درباره‌ي تئاتر معاصر دنيا از فرانسه در دست انجام دارد. او كه سابقه‌ي تدريس 28ساله ادبيات فرانسه را در دانشگاه شهيد بهشتي دارد، پيشتر به تاليف كتاب‌هاي درسي براي دانشجويان اشتغال داشته كه از آن‌جمله به "آواشناسي فرانسه"، "فرانسه‌ي عمومي"، "تئاتر فرانسه"، "نمايشنامه‌نويسي در فرانسه" و "شعر فرانسه" مي‌توان اشاره كرد.
"شعر پست‌مدرن آمريكا" توسط علي قنبري به‌چاپ مي‌رسد
ایسنا
كتابي با نام "شعر پست‌مدرن آمريكا" با ترجمه و تاليف علي قنبري منتشر مي‌شود. قنبري درباره كتاب يادشده به خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) در خوزستان، گفت: اين كتاب نحله‌هاي متفاوت شعري آمريكا را بعد از جنگ جهاني دوم دربرمي‌گيرد؛ نحله‌هايي مثل كوهستان سياه، مكتب نيويورك، مكتب سانفرانسيكو، نسل بيت، شعر زبان و ... . اين شاعر افزود: در واقع در اين كتاب رويكرد متفاوت اين نحله‌ها به شعر پست‌مدرن بررسي مي‌شود و بخشي هم ترجمه شعرهاي شاعران پست‌مدرن است.
محمدكاظم كاظمي:
اصالت احساس و انديشه در شعر، كاربردي شدن آن را باعث مي‌شود
ایسنا
بيدل دهلوي با سرودن از درونيات خود، جنبه‌هاي کاربردي شعرش را افزايش داده است. به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) در خراسان، محمد‌کاظم کاظمي - شاعر افغان - در پنجاهمين نشست انجمن ادبي شعر امروز درباره «بررسي جوانب کاربردي شعر بيدل در ادبيات معاصر» که در کانون هنر خراسان برگزار شد، با بيان اين مطلب، گفت: به طور کل شعر مي‌تواند دو نوع کاربرد داشته باشد؛ لذت بردن در هنگام خواندن و شاهد مثال بودن ابيات در موقعيت‌هاي مختلف که شعر بيدل دربرگيرنده هر دو اين حالات است. وي ادامه داد: در جست‌وجو ميان ساير شاعران فارسي‌زبان، به استثناي ديوان حافظ، مولانا و سعدي چنين ويژگي کمتر به چشم مي‌خورد و جنبه‌هاي کاربردي شعرهاي انوري، فرخي و خاقاني محدودتر است. کاظمي افزود: اصالت احساس و انديشه در شعر باعث کاربردي شدن آن مي‌شود. زماني که شاعر از درونيات خود مي‌سرايد، به عام بودن عواطف، احساسات و تفکر نزديک مي‌شود. اين ويژگي شعرهاي مولانا را شامل مي‌شود و بيدل نيز با بهره‌گيري از همين خصوصيت، جنبه‌هاي کاربردي شعر خود را افزايش داده است. وي ادامه داد: از فاکتور ديگري که مي‌توان براي کاربردي شدن شعر برشمرد، تنوع مضامين است. به طور مثال در يک همايش با عنوان «پيوندهاي فرهنگي ايران و افغانستان» شعري که متناسب آن مجلس بود، قرائت شد.
حسين شيخ‌الاسلامي:
باب كردن ادبيات متعهد و غيرمتعهد بيش از آن‌كه نياز ادبي باشد، جنجالي سياسي است
ایسنا
"تعهد" و "ادبيات متعهد" و صفاتي از اين دست، بيش از آن‌كه كاربرد ادبي داشته باشد، داراي ويژگي‌هايي هستند كه به درد استفاده‌هاي سياسي و ايدئولوژيك مي‌خورد. "حسين شيخ‌الاسلامي" منتقد ادبي در گفت‌وگو با ايسنا با بيان اين مطلب گفت: ادبيات متعهد، نه چيز جديدي است و نه مقوله‌اي غيرمترقبه. تمام نظام‌هاي فكري، يكسري القاب و صفاتي را براي توصيف محصولات فكري كه مطلوبشان است، درست كرده و مي‌كنند. اين منتقد ادبي تاكيد كرد: هر نظام فكري سعي مي‌كند با استفاده از اين صفات مشخص كند كه ديدگاه و بينش‌شان موافق چه دسته از آثار ادبي است. ادبيات متعهد هم از همين طيف واژه‌هاست و با توجه به گنگ بودن آن و اين‌كه مشخص نيست، اين تعهد به چه چيزي و چه مرامي است، مي‌تواند توسط هر گروهي استفاده شود. "شيخ‌الاسلامي" گفت: البته ادبيات متعهد به خودي خود، چيز خطرناكي نيست. چرا كه يكسري آثار ادبي وجود دارند كه متعهد به ارزش‌هاي اسلامي هستند. كما اين‌كه يكسري آثار ادبي است كه متعهد به ارزش‌هاي انساني و حقوق بشري است. قضيه آن‌جا خطرناك مي‌شود كه ما تعهد را به عنوان يكي از المان‌هاي ارزش ادبي يك اثر بكار ببريم. اين منتقد ادبي تاكيد كرد: آن‌چه خطرناك است اين است كه ما آثار ادبي را كه به زعم ما غيرمتعهد است، از يكسري امتيازات حداقلي محروم كنيم يا اين‌كه آن‌ها را از حوزه‌ي بررسي خارج كنيم. وي تصريح كرد: كسي كه از "ادبيات متعهد" اسم مي‌برد، منظورش ادبيات متعهد به ارزش‌هاي خاص خود است. او اين واژه را به كار مي‌برد تا نشان دهد، جهان‌بيني حاكم بر اثر و ارزش‌هايي كه در اثر او بازتاب داشته، موافق با ارزش‌هاي اوست. بر همين اساس ادبيات متعهد در نزد افراد مختلف، تعريف خاص خود را دارد. وي گفت: آن‌چه مسلم است ما نبايد آن‌چه را كه موافق با ارزش‌هاي ما نيست رد كنيم. متاسفانه يكسري در فضاي حاكم بر ادبيات امروز ما، "تعهد" را جزو المان‌هاي ادبي كرده‌اند و اين اگر چه جديد نيست، ولي نگران كننده است. چرا كه حوزه‌ي ادبيات، به اين طريق خدشه‌دار مي‌شود و يكسري عوامل كيفي و غيرقابل بررسي وارد حيات اثر ادبي مي‌شوند. اين منتقد ادبي گفت: در حال حاضر، آثار زيادي در انبارها به جرم "عدم تعهد" به ارزش‌هاي حاكم انبار شده‌اند و از حق حيات در جامعه‌ي ادبي محرومند و اين ظلم به ادبيات و محصول فكري است. "شيخ‌الاسلامي" تاكيد كرد: استفاده از واژه‌ي ادبيات متعهد، به خودي خود نگران‌كننده نيست. ولي اين‌كه ما ادبيات متعهد را واجد امتياز فوق‌العاده‌اي و بالاتر از ادبياتي بدانيم كه به ارزش‌هايي كه ما دوست داريم، متعهد نيست، اين است كه خطرناك است. وگرنه به نظر من حمايت از ادبيات متعهد يا ادبيات مبلغ ارزش‌هاي حاكم نيز اتفاق نامطلوبي نيست. ولي گرفتن حق حيات از ادبياتي كه نمي‌خواهد ارزش‌هاي حاكم را تبليغ كند، پديده‌ي نامطلوبي براي ادبيات است. وي گفت: جدا از همه‌ي بحث‌هاي آزادي انديشه و حقوق بشر و امثال اين‌ها، تاريخ نشان داده است كه قدرت‌مداران و قدرت‌مندان به سمت انحصار فضا به سود ادبياتي كرده‌اند كه مطلوبشان بوده، كل ساختار ادبيات آن مملكت منحرف شده و طبيعت خود را از دست داده است. "شيخ الاسلامي" گفت: دامن زدن به اين بحث و طبقه‌بندي ادبيات متعهد و غيرمتعهد يك كنش سياسي است و نه يك واكنش ادبي و همه بايد اين را به خاطر داشته باشند كه هيچ سياستي حق ندارد، حق حيات هيچ حوزه‌ي ديگري را بگيرد. اين منتقد ادبي تاكيد كرد: سياست بايد در حوزه‌ي خود فعاليت كند و قاطي كردن سياست و ادبيات به اين معنا كه تعهد سياسي يا اجتماعي ايجاد كند، يا حق حيات را از يك اثر ادبي بگيرد، گفتمان حوزه‌ي ادبيات را با مخاطره‌ي مواجه مي‌كند و صحيح نيست.
"ظرفيت‌ها و موانع جهاني شدن شعر معاصر فارسي" بررسي مي‌شود
ایسنا
دهمين نشست ماهانه انجمن شاعران فارسي‌گوي جهان با عنوان “سلوك شعر؛ بررسي ظرفيت‌ها و موانع جهاني شدن شعر معاصر فارسي” برگزار مي‌شود. به گزارش گروه دريافت خبر خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، در اين نشست، ضياء موحد، علي باباچاهي و محمود فتوحي سخنراني خواهند كرد. طبق اعلام، 60 نفر از استادان و دانشجويان بيش از 20 كشور جهان مهمان ويژه اين نشست هستند. نشست يادشده، ساعت 17 روز دوشنبه، نهم مردادماه جاري در تالار همايش‌هاي سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي واقع در خيابان بخارست، كوچه چهاردهم، پلاك 49 برپا خواهد شد.
تنديس ادبي "قدس" در كنگره‌ي سراسري شعر دفاع مقدس اهدا مي‌شود
ایسنا
تنديس ادبي قدس به برترين شعرهاي مربوط به فلسطين و لبنان كه در پانزدهمين كنگره سراسري شعر دفاع مقدس ارايه شوند، اهدا مي‌شود. به گزارش گروه دريافت خبر خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، حوزه هنري استان تهران، جايزه ويژه ادبي قدس - شامل تنديس قدس و جايزه نقدي - را به سه نفر از برگزيدگان اين كنگره كه شعرهاي ويژه مربوط به مقاومت مردم مظلوم فلسطين و لبنان را سروده باشند، اعطا مي‌كند. اين مركز همچنين درنظر دارد، دبيرخانه دايمي اهداي تنديس و جايزه ادبي قدس را از سال آينده در اين حوزه مستقر كند تا هر سال و همزمان با برپايي كنگره سراسري شعر دفاع مقدس، اين جايزه به برگزيدگان اعطا شود. طبق اعلام، برنامه‌ريزي براي اهداي “جايزه كتاب سال فلسطين” نيز در جريان است. پانزدهمين كنگره سراسري شعر دفاع مقدس، توسط بنياد حفظ آثار و نشر ارزش‌هاي دفاع مقدس از 27 تا 29 شهريورماه سال جاري همزمان با روز شعر و ادب پارسي و بزرگداشت استاد محمدحسين شهريار در اروميه برپا مي‌شود و مهلت ارسال آثار به اين كنگره تا پايان ماه جاري خواهد بود.
محمدجواد محبت:
شعر نيمايي راه خود را مي‌رود
ایسنا
در روزگار ما قالب نيمايي از توجه و فراخناكي ذهن برخوردار است؛ اما محصول كار در آينده قضاوت خواهد شد. محمدجواد محبت با بيان اين مطلب در گفت‌وگو با خبرنگار بخش ادب خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، اظهار داشت: در شعر اگر اختيار شاعر به شعر داده شود، شعر جذاب‌تر خواهد بود. شعر مثل آبي است كه شكل مظروفش را مي‌گيرد كه اين‌جا قالب منظور است؛ اما شاعراني كه از قبل تصميم مي‌گيرند كه چه بگويند، شعرشان چيز جذابي نخواهد بود. وي افزود: شعر ساختني با شعر آمدني فرق بسياري دارد؛ در شعر ساختني شاعر خود تصميم مي‌گيرد كه در چه قالبي شعر بسرايد؛ اما شعر آمدني، به يك‌باره جاري مي‌شود. محبت همچنين متذكر شد: در روزگار ما شاعر براي بعضي از مضامين در سبك و قالب خاصي تمرين كرده و روي پتانسيلي اختياري كار مي‌كند، مثل بعضي شاعران كه روي قالب خاصي مي‌توانند مانور دهند. مثلا موسوي گرمارودي در قالب سپيد مي‌تواند مانور دهد و فراخ‌دستي او در كلمات كاري است كه در مدت زمان طولاني به آن دست يافته است. وي افزود: شاعران ديگر و امروزي مانند پيروان نسل بعد از فريدون توللي و بعد از فريدون مشيري و نادر نادرپور نيز سعي كردند براي خود شيوه و سبكي را انتخاب كنند. محبت با بيان اين مطلب كه شعر نيمايي راه خود را مي‌رود، ادامه داد: هر چند كه اين شعر به شعر سپيد و زوايد آن منجر شده، اما غزل و رباعي همچنان كار خود را مي‌كنند؛ چراكه غزل معمولا براي ذهن چيزي شيرين است و شعر نيمايي هم براي مضامين اجتماعي قالب خوبي است؛ زيرا مي‌تواند طولاني‌تر شود، ادامه يابد و در عين حال خستگي نياورد. او شعر سپيد را فاقد اين ويژگي دانست و گفت: شعر سپيد، شعر تريبوني نيست؛ شعري نيست كه شنونده بشنود، هم لذت ببرد و هم به تفكر وادار شود.
جشنواره‌ي ملي شعر کوثر به‌كار خود پايان داد
ایسنا
جشنواره ملي شعر کوثر با معرفي برگزيدگان به كار خود پايان داد. به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، هفتمين جشنواره ملي شعر کوثر با حضور 400 شاعر از استان‌هاي مختلف کشور به مدت دو روز و با موضوعات شخصيت حضرت فاطمه زهرا (س)، اهل بيت (ع) (امام موسي کاظم (ع)) و بخش آزاد در شهميرزاد استان سمنان برگزار شد. در مجموع 800 اثر به جشنواره فرستاده شدند كه از استان سمنان 248 اثر شركت داشتند. از اين ميان، 288 شاعر از استان سمنان و 112 شاعر از 25 استان کشور حضور داشتند. پس از داوري نهايي، مهدي رحيمي از دليجان در بخش شخصيت حضرت فاطمه زهرا (س)، مهدي اشرفي از دليجان در بخش اهل بيت (ع) و عليرضا بديع از نيشابور در بخش آزاد، رتبه نخست را به خود اختصاص دادند.
مجموعه‌ي غزل "اقليت" فاضل نظري بررسي مي‌شود
ایسنا
يك‌صدوشصت‌وسومين نشست هفته‌ي كانون ادبيات ايران به نقد و بررسي مجموعه‌ي غزل "اقليت" سروده‌ي فاضل نظري اختصاص دارد. به گزارش گروه دريافت خبر خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، نقد اين كتاب با حضور شاعر، و منتقدان و شاعراني از جمله، هادي سعيدي كياسري، مرتضي اميري اسفندقه، شهرام ميرشكاك و مرتضي كاردر برگزار مي‌شود. مجموعه غزل "اقليت"، دومين مجموعه‌ي شعر و سومين اثر منتشرشده‌ي فاضل نظري است. او پيش از اين مجموعه‌ي غزل "گريه‌هاي امپراتور" و مجموعه‌ي نثر "بزرگراه" را منتشر كرده است. "اقليت" را انتشارات هزاره ققنوس در سال 85 روانه بازار كرده است. نشست يادشده ساعت 17 روز دوشنبه نهم مرداد در محل كانون ادبيات ايران، واقع در خيابان مفتح جنوبي، روبه‌روي ورزشگاه شيرودي، خيابان اردلان، شماره 31 برگزار مي‌شود.
مركز مطالعات و تحقيقات ادبيات كودك در مرحله‌ي مقدماتي
ایسنا
به زودي مركز "مطالعات و تحقيقات ادبيات كودك و نوجوان" در "دانشگاه شيراز "راه‌اندازي خواهد شد. به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) بناست با راه‌اندازي اين مركز، نيازهاي پژوهشي پژوهشگران ادبيات كودك و نوجوان توسط اين مركز آكادميك و با استناد بر اسناد و مدارك معتبر پاسخ‌دهي شود. دكتر خسرونژاد از متوليان اين مركز تحقيقاتي در گفت و گو با ايسنا گفت: راه‌اندازي اين مركز، مراحل مقدماتي را پشت سر مي‌گذارد.
محمدجواد محبت:
شعر نيمايي راه خود را مي‌رود
ایسنا
در روزگار ما قالب نيمايي از توجه و فراخناكي ذهن برخوردار است؛ اما محصول كار در آينده قضاوت خواهد شد. محمدجواد محبت با بيان اين مطلب در گفت‌وگو با خبرنگار بخش ادب خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، اظهار داشت: در شعر اگر اختيار شاعر به شعر داده شود، شعر جذاب‌تر خواهد بود. شعر مثل آبي است كه شكل مظروفش را مي‌گيرد كه اين‌جا قالب منظور است؛ اما شاعراني كه از قبل تصميم مي‌گيرند كه چه بگويند، شعرشان چيز جذابي نخواهد بود. وي افزود: شعر ساختني با شعر آمدني فرق بسياري دارد؛ در شعر ساختني شاعر خود تصميم مي‌گيرد كه در چه قالبي شعر بسرايد؛ اما شعر آمدني، به يك‌باره جاري مي‌شود. محبت همچنين متذكر شد: در روزگار ما شاعر براي بعضي از مضامين در سبك و قالب خاصي تمرين كرده و روي پتانسيلي اختياري كار مي‌كند، مثل بعضي شاعران كه روي قالب خاصي مي‌توانند مانور دهند. مثلا موسوي گرمارودي در قالب سپيد مي‌تواند مانور دهد و فراخ‌دستي او در كلمات كاري است كه در مدت زمان طولاني به آن دست يافته است. وي افزود: شاعران ديگر و امروزي مانند پيروان نسل بعد از فريدون توللي و بعد از فريدون مشيري و نادر نادرپور نيز سعي كردند براي خود شيوه و سبكي را انتخاب كنند. محبت با بيان اين مطلب كه شعر نيمايي راه خود را مي‌رود، ادامه داد: هر چند كه اين شعر به شعر سپيد و زوايد آن منجر شده، اما غزل و رباعي همچنان كار خود را مي‌كنند؛ چراكه غزل معمولا براي ذهن چيزي شيرين است و شعر نيمايي هم براي مضامين اجتماعي قالب خوبي است؛ زيرا مي‌تواند طولاني‌تر شود، ادامه يابد و در عين حال خستگي نياورد. او شعر سپيد را فاقد اين ويژگي دانست و گفت: شعر سپيد، شعر تريبوني نيست؛ شعري نيست كه شنونده بشنود، هم لذت ببرد و هم به تفكر وادار شود.
