خشم عمومي از دستگيري نويسنده عراقي توسط آمريكا
دستگيري يكي از نويسندگان و منتقدين برجسته عراق توسط نظاميان آمريكايي خشم عمومي فرهيختگان عراق را برانگيخت.
به گزارش ايرنا، نظاميان آمريكايي طي چند روز گذشته دكتر «قيس كاظم الجنابي» را بيهيچ دليل و مدركي در بغداد دستگير كردند،بدون اينكه به او تفهيم اتهام كنند.
۱۵۰نويسنده و اديب عراق با نوشتن نامه براي رئيسجمهور و نخستوزير عراق خواستار آزادي فوري «قيس الجنابي» شدند.
در اين نامه كه محتواي آن روزدوشنبه منتشر شده، بدون اشاره به زمان دقيق اين دستگيري، اين كار را مغاير با قوانين جاري دانسته و امضاكنندگان از نخست وزير و رييس جمهور عراق خواستند تا هرچه سريعتر نسبت به آزادي دكتر الجنابي اقدام كنند.
در اين نامه از قيس الجنابي به عنوان يكي از چهرههاي فرهنگي مهم عراق ياد شده كه زندگي و فكر خود را براي خدمت به ملت عراق ارزاني كرده است.
ارتش آمريكا هنوز درباره علت دستگيري قيس الجنابي توضيح نداده است.
انتشار كتاب " حافظ شيرازي، شاعر عشق و عرفان " در تونس
تهران- خبرگزاري كار ايران
كتاب "حافظ شيرازي"، شاعر عشق و عرفان توسط يكي از نويسندگان برجسته تونس به رشته تحرير درآمد و به همت رايزني فرهنگي جمهوري اسلامي ايران در اين كشور چاپ و منتشر شد.
به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و انديشه ايلنا ،اين كتاب با عنوان عربي "حافظ شيرازي، شاعر العشق و العرفان" توسط "دكتر احمد الطويلي"، استاد دانشگاه تونس تاليف شده است.
كتاب "حافظ شيرازي، شاعر عشق و عرفان" كه به بررسي و تشريح موضوع عشق و عرفان در اشعار حافظ مي پردازد داراي 117 صفحه است.
گفتني است، اين محقق، سال 83 نيز كتابي با عنوان" عمر الخيام" را با حمايت اين رايزني فرهنگي چاپ و منتشر كرده است.
/ نشست مطبوعاتي پانزدهمين کنگره شعر دفاع مقدس /
دبير علمي پانزدهمين كنگره شعر دفاع مقدس:
شعر دفاع مقدس فرزند خلف ادبيات كهنسال پارسي است
تهران- خبرگزاري كار ايران
پانزدهمين كنگره شعر دفاع مقدس همزمان با روز شعر در اروميه آغاز مي شود و تا 29 شهريور ماه ادامه خواهد داشت .
به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و انديشه ايلنا, "حسين اسرافيلي"، دبير علمي پانزدهمين كنگره شعر دفاع مقدس در اولين نشست خبري اين كنگره كه صبح امروز در بنياد حفظ آثار و نشر ارزش هاي دفاع مقدس برگزار شد، گفت: امسال مهلت ارسال شعر به كنگره دفاع مقدس تا كنون نزديك 4 هزار قطعه شعر در قالبهاي آزاد و كلاسيك به دبيرخانه ارسال شده است. با توجه به اينكه جشنواره پانزدهم در دو بخش شعر دفاع مقدس و شعر فلسطين برگزار ميشود تا كنون 5 قطعه شعر با موضوع فلسطين كه بيشتر در قالب آزاد است به دبيرخانه جشنواره ارسال شده است .
وي تصريح كرد: مسنترين شاعر، "جمشيد شيباني" با 80 سال سن از تبريز و جوانترين شاعر يك دختر شاعر 14 ساله از كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان است .
اسرافيلي با اشاره به شعر دفاع مقدس كه فرزند خلف ادبيات كهنسال پارسي است، افزود : با همكاري حوزه هنري استان تهران از 15 نفر از صاحبان آثار برگزيده در بخش فلسطين تقدير به عمل خواهد آمد. همچنين از 5 نفر از صاحبان آثار برگزيده جايزه "قيصر امينپور" تقدير خواهد شد و لوح تقدير اين برگزيدگان به امضاء "قيصر امين پور" به آنها اهدا خواهد شد و اين دليل مشروعيت بخشيدن به اين جايزه است؛ چرا كه "قيصر امينپور" در ميان شاعران از جايگاه خاصي برخوردار است .
وي گفت: امسال در بخش شاعران پيشكسوت از "بيتالله جعفري"، يكي از شاعران قديمي آذربايجان تقدير خواهد شد. البته شايد اين تقدير و انتخاب، بسياري از افراد را به چالش وادارد كه شاعران ديگري هم بودند كه شايسته تقدير بودند. اما همانگونه كه سالروز درگذشت "شهريار" به عنوان روز شعر انتخاب شده و شاعران ديگري چون "اخوان", "شفيعي" , "كدكني" و "شاملو" نيز بودند, اما "شهريار" به دليل جامعيت انتخاب شد. از اين رو نبايد برخي نيز نسبت به انتخاب و تقدير "بيت الله جعفري" شاكي و معترض باشند .
اسرافيلي با اشاره به روز 27 شهريور ماه كه روز شعر نام دارد ،گفت: كنگره همزمان با اين روز آغاز مي شود و در اين روز برنامهاي نيز براي "شهريار" خواهيم داشت و ويژهنامه اي نيز به همين مناسبت منتشر خواهيم كرد و اين جشنواره تا روز 29 شهريور ماه ادامه خواهد داشت.
وي با بيان اينكه سعي شده داوران از ميان طيف شاعران جوان و ميانسال انتخاب شوند و نگاه داوران پير بر اين جشنواره حاكم نباشد، ادامه داد:"علي معلم مودب" , "فاضل نظري" , "عليرضا قزوه" , "بيتالله جعفري" , "پرويز بيگي حبيبآبادي" , "شيرين علي گلمرادي" اشعار اين دوره را داوري مي كنند .
اسرافيلي افزود: بي شك شاعراني كه معتقد به تعهد اجتماعي و رسالت شعر نيستند و در اين كنگره شركت نميكنند و شاعراني براي داوري آثار انتخاب ميشوند كه هريك معتقد به تعهد در شعر باشند .
در ادامه، "كاظم رستمي"، مسوول دبيرخانه شعر بنياد حفظ آثار و نشر ارزش هاي دفاع مقدس گفت: از كنگره سيزدهم قرار شد كه كنگره را از فضاي شهري و هتلهاي مجلل خارج كنيم و آن را در مناطق جنگي برگزار كنيم. از اين رو امسال اين كنگره در آذربايجان و اروميه برگزار ميشود.
وي در پايان اظهارداشت: دبير علمي كنگره در طول اين 15 دوره، 3 نفر بودهاند و امسال نيز با توجه به اينكه "حسين اسرافيلي" آذري زبان و از شاعران قدرتمند اين سرزمين هستند به عنوان دبير علمي پانزدهمين كنگره شعر دفاع مقدس انتخاب شدند .
محمد بهارلو:
تعهد نويسنده كنارهگيري از انواع اقتدارهاست
خبرگزاري دانشجويان ايران - اهواز
محمد بهارلو معتقد است: وظيفه دايمي نويسنده مكاشقه ذوقورزانه است.
اين داستاننويس در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) در خوزستان، خاطرنشان كرد: آنچه براي نويسنده اهميت دارد و بايد اهميت داشته باشد، مكاشفه ذوقورزانه يا زيباييشناختي است. اين مكاشفه براي نويسنده يك وظيفه دايمي است؛ موقتي و گذران و تابع امور خارجي نيست.
او ادامه داد: نويسنده با نوشتن در پي "حقيقت" است، حقيقت تازهاي كه هيچگاه دست نميدهد، يا معمولا بخش ناچيزي از آن در دسترس است. از همينروست كه نوشتن براي نويسنده و نويسندگان به شكل امري پايانناپذير و دايمي درميآيد.
بهارلو با بيان اين نكته كه بزرگترين تعهد نويسنده اين است كه خودش را از زير سرپرستي انواع اتوريته (اقتدار)ها بركنار نگه دارد و بكوشد تا حضور كلي خودش را در اثرش متجلي سازد، گفت: اگر نوشتن به چيزي غير از نوشته و نويسنده راجع باشد، در اين صورت كيفيت ساختگي و تصنعي بودن آن به كيفيت طبيعي و ابداعياش خواهد چربيد.
وي تاكيد كرد: ما بايد ادبيات را به عنوان يك گفتمان بپذيريم، به عنوان گفتماني كه هدفش پرده برداشتن از ماهيت انسان و جهان است، و بايد فهم زندگي و تحمل آن را براي ما - چه در مقام نويسنده و چه در مقام خواننده - آسان سازد يا دست كم آن را تحملپذيرتر كند.
او افزود: اين به آن معنا نيست كه نوشتن شكاف ميان واقعيت و داستان ـ يا واقعيت و نويسنده ـ را پر ميكند، بلكه نوشتن اين شكاف را آشكار ميسازد. نوشتن ما را برميانگيزد تا در پيرامون خود باريك شويم و از نگريستن و خيره شدن در واقعيتها نهراسيم.
بهارلو خاطرنشان كرد: نوشتن عادتهاي ما را تغيير ميدهد، بويژه اگر با كاوندگي و نوآوري همراه باشد، از اين رو ما به عنوان نويسنده تعهد داريم كه همواره و مطلقا جستوجوگر و نوآور باشيم. در پرتو نوآوري است كه قدرت ديد تازه پيدا ميكنيم.
او تصريح كرد: وظيفه يا تعهد ما اين است كه متن خوب بنويسيم و هرگز به چيزي جز محصول حد اعلاي تلاش و نيروي خلاقيت خود رضايت ندهيم. نوشتن براي نويسنده گونهاي زندگي است، وضعي نيست كه نويسنده موقتي به خودش بگيرد.
اين داستاننويس گفت: ما جهان را با ادبيات بهتر درك ميكنيم، رابطه ما با جهان به بركت داستان و رمان دلپذيرتر و خوشايندتر ميشود؛ دستكم براي اهل ادبيات چنين است.
/همزمان با سالروز درگذشت ابن يمين فريومدي/
راشد محصل:
جنبههاي انتقادي - اجتماعي در شعر ابن يمين فراواناند
خبرگزاري دانشجويان ايران - مشهد
ابن يمين فريومدي شاعري صاحب انديشه همراه با مضامين شعري بکر است.
دکتر محمدرضا راشد محصل - عضو هيات علمي دانشکده ادبيات دانشگاه فردوسي مشهد - در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) در خراسان، با بيان اين مطلب گفت: ابن يمين مردي صاحب انديشه و شاعري در سطح بالاست؛ او مردي اخلاقي، شاعري شيعهمذهب و رنجديده است.
وي به پيوند ابن يمين با سربهداران اشاره کرد و افزود: در ديوان اين شاعر بيش از 60 مورد مدح در اينباره ديده مي شود.
راشد محصل افزود: ابن يمين 15 سال پايان عمرش را به سرودن قطعات اخلاقي پرداخته است که شعرش خواه ناخواه جنبههاي انتقادي و انساني به خود گرفته که جنبههاي انساني آن پررنگ است.
وي با بيان اينکه قطعات او مضامين مختلف را در خود دارد، عنوان کرد: يکي از ويژگيهاي قطعات ابن يمين دارا بودن مضامين مختلف در شعرش است، همچنين وجود جنبههاي انتقادي - اخلاقي و انتقادي - اجتماعي از ديگر ويژگيهاي شعري اوست.
او قطعات ابن يمين را در مقايسه با ديگر قطعهسراها، ابتکاري و زاده استعداد و دريافت خود شاعر عنوان کرد و افزود: او با استفاده از مضامين انتقادي و اخلاقي و گوش سپردن به نواي دلش خود را از ديگر قطعهسراها برجسته کرده است، در حاليکه شاعران قطعهسراي بعد از او بيشتر مقلد بودند.
اين عضو هيات علمي دانشگاه فردوسي مشهد افزود: شعر ابن يمين به لحاظ انعکاس مضمونهاي اخلاقي و انتقادي از مسائل روز جامعهاش، از شعرهاي ديگران برتري يافته است.
او با اشاره به پيوند ابن يمين با سربهداران، مسائل اجتماعي را در شعر او مؤثر بيان کرد و گفت: پيوند ابن يمين با سربهداران به طور کلي باعث ظهور جنبههاي انتقادي - اجتماعي در شعر او شده که غالبا انتقادها طنزآميز است.
وي به بررسي جامعهشناسي شعر ابن يمين پرداخت و گفت: به طور کلي جامعهشناسي شعرها را در شعر تمامي شاعران ميتوان به دو صورت اثباتي و نفي بررسي کرد. در شعر ابن يمين مسائل اجتماعي را به طريق اثباتي - بدان معني که ويژگيهاي جامعه در شعر منعکس شود - ميبينيم.
راشد محصل همچنين افزود: ما هميشه از روش اثبات استفاده ميکنيم، در حاليکه از روش نفي غافل ماندهايم. ابن يمين گرچه به روش اثباتي پرداخته است، اما شاعر در طول زندگياش به مدح و ذم نيز مجبور ميشود، ولي آنچه اهميت دارد، طرز بيان و هدف او از آن است.
نخستين دورهي دانشافزايي زبان و ادبيات فارسي در قرقيزستان برگزار ميشود
خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
اولين دوره دانشافزايي زبان و ادبيات فارسي ويژه دانشجويان رشته زبان و ادبيات فارسي دانشگاههاي قرقيزستان از سوي رايزني فرهنگي سفارت جمهوري اسلامي ايران در اين كشور و با همکاري سفارت کشورمان در بيشکک برگزار خواهد شد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) در آسياي ميانه، در اين دوره که به مدت دو هفته خواهد بود، بيش از 40 نفر از دانشجويان دانشگاههاي قرقيزستان در دو گروه آموزشي با دستور زبان فارسي، نگارش متون، ادبيات معاصر، مشاهير زبان و ادبيات فارسي، مهارتهاي خواندن و گفتوگو و ايرانشناسي آشنا ميشوند.
سه نفر از استادان اعزامي از ايران تدريس اين درسها را برعهده خواهند داشت.
"هر چهار جهت جنوب است"؛
گزيدهاي از شعر جهان با موضوع مقاومت لبنان و فلسطين منتشر ميشود
خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
گزيدهاي از شعر جهان با موضوع مقاومت لبنان و فلسطين منتشر ميشود.
به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، در اين مجموعه با نام "هر چهار جهت جنوب است" با گردآوري عليرضا قزوه، شعرهايي از بيش از يكصد شاعر 20 كشور جهان، از جمله كشورهاي عربي، غربي، شبه قاره، آسياي ميانه، آمريكا، استراليا، ايران و ... ارايه شده است.
به گفتهي قزوه، بيشتر شعرهاي اين مجموعه براي اولينبار است كه ترجمه ميشوند و 20 مترجم در ترجمهي آنها همكاري داشتهاند.
كتاب با مقدمهي رضا اميرخاني از سوي انتشارات سروش عرضه خواهد شد.
قزوه همچنين دبيري مسابقهي بينالمللي "سلام بر نصرالله" را كه با هدف تجليل از مقاومت عليه صهيونيستها و ازسوي انجمن قلم ايران و با همكاري مؤسسهي فرهنگي شهيد آويني، حوزهي هنري، انتشارات سورهي مهر، سايت لوح و موسسه الفن القدسي برگزار ميشود، عهدهدار است.
اين شاعر سفرنامهي هند را براي چاپ آماده دارد و "نخلستان" او هم بهتازگي به چاپ ششم رسيده است.
محمدرحيم اخوت:
اينروزها ادبيات عامهپسند كمكم جاي ادبيات جدي را ميگيرد
خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
محمدرحيم اخوت معتقد است: اگر ادبيات جدي و ماندگار خلق شود، خواهد ماند و بر مخاطب نيز تأثير خواهد گذاشت.
اين داستاننويس در ادامه گفتوگو با خبرنگار بخش ادب خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، گفت: به اين موضوع اعتقاد دارم كه اين روزها ادبيات عامهپسند بيشتر از ادبيات جدي توليد ميشود و كمكم دارد جاي آن را ميگيرد، اما دليلش را نميدانم؛ دليلش شايد قواعد مالي و مادي حاكم بر بازار است، مضاف بر اينكه معيار تفكيك دو حوزهي ادبيات عام و خاص مشخص نيست.
وي افزود: در جامعهي ما بهطور طبيعي از قانون عرضه و تقاضا پيروي ميشود. اگر تقاضاي ادبيات عامهپسند بيشتر باشد، ناشران بيشتر دنبال اين نوع ادبيات ميروند، و دستگاههاي مربوط نيز براي اين نوع ادبيات برنامهريزي ميكنند. نويسندهها هم نميتوانند در اين ميان گوشهي عزلت گزينند، بنابراين تحت تأثير جو حاكم به خلق اين نوع ادبيات روي ميآورند.
اخوت دربارهي سختگيري بيشتر در برخورد با ادبيات جدي نسبت به ادبيات عامهپسند توضيح داد: در مجموع براي ادبيات جدي بيشتر مته به خشخاش ميگذارند، مثلا براي يك جمله يا يك صحنه ايراد ميگيرند، ولي بعد ميبينيم در كتابي در حوزهي ادبيات عامهپسند، آوردن همان صحنه يا جمله ايرادي ندارد. اينجا معيارها قدري مغشوش است و معلوم نيست چه چيزي مبتذل است و چه چيزي مبتذل نيست؛ همرأيي در اين ميان وجود ندارد.
وي همچنين گفت: اگر كساني اينطور آگاهانه براي چيزي كه ادبيات جدي است، در تنگ انتخاب كردهاند، گمان نميكنم كه در كوتاهمدت موفق شوند اين نوع ادبيات را كمرنگ كنند؛ اگر ادبياتي جدي باشد، تأثير خود را خواهد گذاشت.
منوچهر جوكار:
وظيفهي ادبيات، روشنفكري، هدايت و افشاگري نيست
خبرگزاري دانشجويان ايران - اهواز
منوچهر جوكار معتقد است: ادبيات از دل نگاه كلي يك جامعه به جهان، انسان، تاريخ و دين زاييده ميشود.
عضو هيات علمي دانشكده ادبيات و علوم انساني دانشگاه شهيد چمران اهواز با بيان اينكه نقش و كاركرد ادبيات به چيستي آن برميگردد، در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) در خوزستان، خاطرنشان كرد: هر فلسفه و طرز تلقي از جهان، سياست، دين و تاريخ ميتواند ادبيات خاصي را پديد آورد. اين است كه امروزه گفته ميشود جريانهاي ادبي و نظريههاي ادبي برآيند فلسفه حاكم بر جامعه هستند. به همين خاطر است كه مثلا ميگويند از دل فلسفه اگزيستانسياليسم، ادبيات اگزيستانسيال بيرون ميآيد و از دل فلسفه اشراقي و لاهوتي ادبيات اشراقي و لاهوتي زاييده ميشود. بنابراين نميتوانيم بگوييم كه كدام نظريه غالب بوده و الان كدام نظريه بايستي غالب باشد.
او با تاكيد بر اين كه آنچه مسير ادبيات و خط و خطوط كلي آن را تعيين ميكند، نگاه به جهان درون و بيرون است كه آن را فلسفه ميگويند، تصريح كرد: بعضي وظيفه ادبيات را روشنفكري، هدايت، افشاگري و... عنوان ميكنند، در حالي كه ادبيات به معناي ذاتي خودش چنين وظيفهاي ندارد. آنهايي هم كه براي آن چنين كاركردي قايل هستند، از دريچه نگاه و نگرش و فلسفه خودشان به آن نگاه كردهاند.
وي در همين زمينه ادامه داد: از آنجا كه ادبيات ظرف بيان انديشه و احساس است، ميتواند به كار اخلاق بيايد و ميتواند نيايد، ميتواند به كار دين بيايد يا نيايد؛ اما يك كاركرد ذاتي دارد كه آن تلطيف روحيه جمعي و فردي جوامع انساني است. اين كاركرد به نظر ميآيد در بين ادبيات تمام زبانها و زمانها وجود دارد و همان خاصيت برانگيزانندگي عاطفه انسانهاست. اما اين كه از آن انتظار داشته باشيم جهان امروز را تغيير دهد يا دگرگون كند، منطقي نيست. ممكن است نويسنده يا شاعري پيدا شود كه تاثير زيادي بر جامعه و جهان بگذارد، اما نميتوانيم از نويسنده و شاعر چنين انتظاري داشته باشيم.
جوكار خاطرنشان كرد: همچنان كه در روزگار ما ـ قرن بيستم و بيستويكم ـ ادبيات و هنر متاثر از نگاه فلسفي انسان است، در گذشته هم اين طور بوده، اما تفاوتي كه امروز با گذشته دارد، اين است كه اين فسلفهها دارند جهاني ميشوند. مثلا يك نظريه فلسفي در جايي از جهان شكل ميگيرد، اما اين فلسفه محدوديت جغرافيايي ندارد. نتيجهاش اين است كه ادبيات هم با قلمرو وسيعتري از گذشته روبهروست.
او توضيح داد: اين مساله در گذشته بسيار كم ديده شده كه جرياني فلسفي در جهان غالب شود و ادبيات بر اساس آن خلق شود، اما امروزه ديده ميشود. البته اين متفاوت با اين نظريه است كه يك ادبيات جهاني شود. گمان نميكنم چنين چيزي ـ ادبيات جهاني ـ محقق شود و ادبيات ملل مختلف بيايند و خودشان را به يك شكل دربياورند تا مثلا بگوييم هر كس مثل فلان نوع ننوشت، شاعر يا نويسنده نيست. اگر تصورمان اين است كه چنين چيزي در آينده محقق ميشود، اين آينده ممكن است قرنها طول بكشد.
وي همچنين تصريح كرد: دايره گستردگي فلسفه بسيار وسيعتر از گستردگي ادبيات ميتواند باشد؛ انديشههاي ادبي به سادگي انديشههاي فلسفي قابل صدور و انتشار نيستند.
پس از زندگينامهي نويسندهي مشهور آمريكايي،
ترجمهي ابوالقاسم حالت از اثر مارك تواين تجديد چاپ ميشود
خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
پس از تجديد چاپ ترجمه "زندگي من مارك تواين" از ابوالقاسم حالت، "زندگي بر روي ميسيسيپي" نيز از اين مترجم تجديد چاپ خواهد شد.
به گزارش خبرنگار بخش كتاب خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، "زندگي من مارك تواين" شرح زندگي مارك تواين - نويسنده مشهور آمريكايي - است به قلم خودش. در اين كتاب، وي نه تنها وقايع برجسته و شنيدني زندگي خود را بيان كرده، بلكه به شرح حال عدهاي از نويسندگان و شاعران انگليسي و آمريكايي و شخصيتهاي سياسي و نظامي همعصر خود نيز پرداخته است.
اين اثر با ترجمه حالت اولينبار در سال 1347 منتشر شد و حالا توسط نشر اميركبير به چاپ سوم رسيده است.
همچنين "زندگي بر روي ميسيسيپي" نوشته مارك تواين با ترجمه حالت توسط موسسه انتشاراتي يادشده به زودي تجديد چاپ خواهد شد. اين اثر نيز براي اولينبار در سال 1347 منتشر شده است.
ابوالقاسم حالت از پيشكسوتان طنز نوين فارسي و از جمله طنزپردازان دوره معاصر است. از 1314 به سرودن شعر پرداخت و اولين شعرهاي طنزش را از سال 1317 در هفتهنامه "توفيق" چاپ كرد و تا آخرين شماره با آن نشريه همكاري داشت. او سرايندهي اولين سرود جمهوري اسلامي بود كه تا سالهاي متمادي به عنوان سرود رسمي در كشور اجرا و پخش ميشد.
"تاريخ كامل" ابن اثير، "تاريخ فتوحات مغول" ج. ساندرز، "تاريخ تجارت" اريك سيمونز، "ناپلئون در تبعيد"، خاطرات ژنرال برتران، "زندگى من" و "زندگى بر روى مىسىسىپى" اثر مارك تواين، "پيشروان موشكسازى" از بريل ويليامز و ساموئل اشتاين، "بهار زندگى" از كلاويس هارول، "جادوگر شهر زمرد" و "بازگشت به شهر زمرد" از فرانك باوم، "مينوتوس مشاور نرون" از ميكا والتارى، "پسر ايرانى" (سرگذشت واقعى داريوش سوم) نوشته مارى رنولت و "اسكندر و كتاب فرعون" اثر مكگرد، از جمله ترجمههاي ابوالقاسم حالت هستند.
از ديگر آثارى كه او خود به تأليف آنها دست زد، به اين كتابها ميتوان اشاره كرد: "ديوان خروس لارى"، "ديوان ابوالعينك"، "ديوان شوخ"، "بحر طويلهاى هدهدميرزا"، "رقص كوسه" (شامل 20 داستان كوتاه)، "مقالات طنزآميز"، "فروغ بينش" (شامل سخنان حضرت محمد (ص))، "راه رستگارى" يا سخنان حسين بن على (ع) و "كلمات قصار حضرت على (ع)"، كه سه كتاب اخير به نظم منتشر شدهاند.
حالت سوم آبان سال 1371 در 73 سالگي در گذشت.
محمد تقوي:
ادبيات مشروطه نقطهي عطف تمام جريانهاي فکري، فرهنگي و سياسي است
خبرگزاري دانشجويان ايران - مشهد
ادبيات عامل ماندگاري افکار و انديشههاي سياسي، فرهنگي، اجتماعي و ... است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) در خراسان، دکتر محمد تقوي - عضو هيات علمي دانشگاه فردوسي مشهد - در نشستي که با عنوان "بررسي ادبيات مشروطه" به مناسبت صدمين سالروز مشروطه برگزار شد، با بيان اين مطلب گفت: سه دوره تاريخي در ادبيات وجود دارد که دوره مشروطه، دوره کودتاي 28 مرداد و دوران پس از انقلاب از آن جملهاند؛ در دوران مشروطه و 28 مرداد، ادبيات و اديبان در راس اصلاحگري فعاليت ميكنند که پس از انقلاب تضعيف ميشود.
وي افزود: ادبيات دوره مشروطه منشأ و سرآغاز تحولات فراوان است؛ همانگونه که در حوزههاي فکري، سياسي، اجتماعي نطفه بسياري از مباحث از دوران مشروطه بسته شده است، در ادبيات نيز افکار و انديشهها از اين دوران نشأت ميگيرد. آنچه که بعدها بزرگان و روشنفکران نقل ميکنند، به نحوي برجايمانده از مسائل و حرفهاي دوران مشروطه است که اندکي پيچيدهتر بيان ميشود.
او ادبيات مشروطه را نقطه عطف يا هسته مرکزي براي تمام جريانهاي فکري، فرهنگي و سياسي عنوان کرد و گفت: در دوران مشروطه ادبيات نقش عمدهاي را بازي ميکند. بسياري از شخصيتهاي ادبي اين دوران شخصيتهاي سياسي نيز محسوب ميشوند؛ در واقع ارتباط بين ادبيات و سياست در دوران مشروطه دوطرفه است.
تقوي افزود: در دوران مشروطه گاهي سياست الزاماتي را بهوجود ميآورد که ادبيات از آن تبعيت ميکند و گاهي برعکس. به عنوان مثال ساده شدن زبان نثر که تصميم فردي در آن نقش نداشته و شرايط بيروني حکم ميکرد که زبان نثر فارسي متحول شود. شايد اخبار و اطلاعات بسياري براي ابلاغ وجود داشت که مخبران را ناچار ميکرد براي ارتباط با عموم مردم زبان نثر را از حالت تحکم و آهنگين خارج كنند، البته اين مبحث به تدريج و قبل از مشروطه شکل گرفت و تا سال 1300 هجري شمسي با سرعت مناسبي پيش رفت.
او به تاثير ادبيات بر سياست در دوران مشروطه اشاره کرد و گفت: در دوران مشروطه همه آثار ادبي حامل بار سياسي بودند و انديشهها و افکار در قالب اين آثار مطرح ميشدند؛ مهمترين اين آثار در خارج از ايران نوشته ميشد که به گونهاي غير قانوني وارد ايران ميشد يا همچون "سياحتنامه" ابراهيمبيگ در ايران چاپ مجدد ميشد.
اين عضو هيات علمي دانشگاه فردوسي در ادامه عنوان کرد: در دوران مشروطه برخي با تندروي، کندروي و ميانهروي و به اشکال متفاوت حرف خويش را مطرح ميکردند، اما اگر بعضي از سردمداران امکان اين را داشتند که انديشه انقلابي يا سياسي خود را در قالبهاي ادبي ترويج و توسعه دهند، در دورههاي بعد تاثيرگذارتر ميشدند، مانند سيدجمالالدين اسدآبادي که ميتوانست به جاي سفرهاي مداوم، افکار خويش را در قالب داستان يا رمان بيان كند که در اينصورت امروز بسيار شناختهشدهتر از افرادي همچون آخوندزاده يا طالبوف بود.
وي آثار ادبي را عامل دورنماي کلي ما از گذشته عنوان کرد و گفت: وقتي به سراغ ادبيات ميرويم، از بحثهاي مصنوعي، انتزاعي و نظري فاصله ميگيريم و به بحثهاي مصداقي ميپردازيم؛ چرا که ادبيات حرف را به مصداق تبديل ميكند؛ اگر اقتصاددان از فقر سخن ميگويد و برخي صحبت او را درک ميکنند، رماننويس يا فيلمنامهنويس همان فقر را به فقري تبديل ميكند که عموميت پيدا كرده و همهفهم ميشود، يعني تمام انديشههايي را که صرفا حالت مفهومي و انتزاعي داشت، ميتوانيم مشاهد كنيم.
تقوي ادبيات را جدا از زمان، عامل ترويج هر نوع فکر و انديشه توصيف کرد و گفت: همانگونه که استاد شريعتي آثار ادبي را در حکم مواد خام معرفي ميكند، ميتوان با تفسيري تازه از آثار ادبي گذشته، ديدگاهايي جديد کشف و استخراج كرد.
وي تعهد به معناي خاص را در ادبيات تاثيرگرفته از دوران مشروطه عنوان کرد و گفت: تعهد به معناي خاص در ادبيات و شکلگيري دغدغه سياسي بين شاعران و نويسندگان از دوران مشروطه وارد اين عرصه شد، يعني شعر نو صرف نظر از تخيل و هنرنمايي به عنوان امري خلاقانه همواره به سراغ موضوعاتي ميرفت که بار سياسي و اجتماعي داشت؛ تاکنون نيز که شعر نو تلاش ميكند حامل اين نوع پيامها باشد، البته در نثر از آنجا که مجال بيشتري براي پردازش و تبديل اطلاعات به آثار جامع لازم است، اين تاثير کمتر بوده است.
او افزود: در گذشته شاعر متعهد از جنبه اخلاقي و ارزشي و جنبه وابستگي به سلاطين بررسي ميشد، اندکي بعد تعهد شاعر جنبه اخلاقي و انساني پيدا كرد، اما در دوره مشروطه اين تعهد از منظر مسائل سياسي و اجتماعي طرح ميشد.
وي به سفرنامههايي که براي نشان دادن اوضاع و احوال جامعه ايران در عصر مشروطه نوشته شد، اشاره کرد و گفت: آثاري همچون "سياحتنامه" ابراهيمبيک يا "مسالکالمحسنين" طالبوف با ظرافت و دقت بسيار مسائل اجتماعي و سياسي را منعکس ميكرد که با جنبههاي اصلاحي مطرح ميشد؛ "سياحتنامه" به دليل انعکاس تصوير پويا و روشن از جامعه ايران جزو معروفترين کتابهاي عصر خويش بود.
تقوي به برخي ديدگاههاي بدبينانه در "سياحتنامه" اشاره کرد و گفت: بدبيني نسبت به ايران، فرهنگ ايراني، رواج برخي مفاسد و ...، بعضا تا دورههاي اخير از "سياحتنامه" نشات ميگيرد.
اين عضو هيات علمي دانشگاه فردوسي افزود: در همان زمان سفرنامههايي همچون "سياحتنامه" نوشته شد که به گونه غيرمستقيم مسائل را مطرح ميكرد و اين آثار در دورههاي بعد به نحوي به رمان اجتماعي تبديل شدند. برخي نيز براي طرح مسائل به گونه دقيقتر به سراغ نمايشنامه رفتند.
وي به نقش برخي عوامل ديگر در تحولات سياسي اشاره کرد و گفت: عواملي همچون نظام آموزشي جديد، رواج روزنامه و مجله، تاسيس چاپخانه و اعزام دانشجو، عوامل ديگري بودند که در کنار ادبيات عامل تحولات سياسي عصر مشروطه شدند.
توسط فرهاد توحيدي و مازيار ميري
داستان «من قاتل پسرتان هستم» فيلم ميشود
خبرگزاري فارس: داستان «من قاتل پسرتان هستم» نوشته احمد دهقان قرار است با كارگرداني مازيار ميري به فيلم سينمايي تبديل شود.
به گزارش خبرنگار فارس، كتاب «من قاتل پسرتان هستم» داراي 10 داستان كوتاه است كه احمد دهقان از نويسندگان دفاع مقدس آن را نوشته و اين كتاب توسط انتشارات افق در سال 1383 به چاپ رسيده است.
از ميان داستانهاي اين مجموعه قرار است كه فرهاد توحيدي فيلمنامه «من قاتل پسرتان هستم» را نوشته و مازيار ميري نيز فيلم را كارگرداني كند.
تهيهكننده فيلم «من قاتل پسرتان هستم» محسن علياكبري است و قرارداد ساخت اين فيلم نيز بسته شده است.
بر اساس اين خبر، فرهاد توحيدي، مازيار ميري و محسن علياكبري سعي دارند تا اين فيلم را به جشنواره بينالمللي فيلم فجر برسانند.
ضرورت همزيستي شعر و ترانه امروز/1
همزيستي شعر و ترانه به تزريق انديشه در ترانه كمك ميكند
خبرگزاري فارس: يك ترانه سرا گفت: همزيستي شعر و ترانه ميتواند به تزريق انديشه و احساس در ترانه امروز كمك كند و مخاطبان جديتري پيدا كند و حتي مخاطبان شعر را هم تحت تاثير قرار دهد.
اهورا ايمان -مدير خانه ترانه بنياد نويسندگان و هنرمندان- در گفتوگو با خبرگزاري فارس، اظهار داشت: متأسفانه ترانه امروز از شاعرانگي زيادي برخوردار نيست و بيشتر محصور در ملودي و رعايت سليقه مخاطب - كه مخاطب ترانه مخاطبي عام است- شده است.
وي افزود: كساني كه در صدد توليد اثر موسيقايي هستند، بيشتر در اين فكرند كه آن اثر سود اقتصادي بيشتري داشته باشد. اين موضوع باعث شده است كه ترانه امروز در بند ريتم و ملودي و تكنيكهاي صدابرداري و صداگذاري باشد.
ايمان ادامه داد: ترانه امروز بيشتر از هر زماني به انديشه و انديشهورزي احتياج دارد، تا بتواند مخاطبان جدي داشته باشد و تاثير جديتري بر جامعه بگذارد. اين هدف بعيدي نيست، زيرا كه پيشينه ترانه ايران داراي اين ويژگي بوده است. مثلا در تاريخ ادبيات ايران، رودكي، امير خسرو دهلوي، مولانا و جامي ترانهسرا هم هستند و موسيقي را به خوبي درك ميكردند. بنابراين گذشته ترانه ما خالي از انديشه نبوده است.
اين ترانهسرا اضافه كرد: بعد از انقلاب موضوعاتي وارد ترانه شد كه پيشتر به آن موضوعات در ترانه پرداخته نشده بود. اما ترانه پيش از انقلاب هم عكس آن چه تصور ميشود، مبتذل نبوده است. پس از انقلاب وقوع جنگ تحميلي باعث شد كه خيلي از شاعران و ترانهسرايان به موضوع جنگ شهادت و خيلي موضوعات وابسته به آن بپردازند. به نظر من اگر خيلي از موضوعات مذهبي مثل عاشورا اگر وارد ترانه شده به خاطر جنگ است.
وي يادآور شد: با اين حال ترانه بعد از انقلاب با اينكه موضوعات بكري را دستاويز قرار داده، اما به لحاظ فرم و زبان به ترانههاي قبل از خود نميرسد.
ايمان درباره وضعيت ترانهپژوهي در ايران گفت: وضعيت ترانهپژوهي در ايران بسيار نامطلوب است. اگر محققي هم به اين سمت گرايش داشته، در ادبيات فولكلور باقي مانده و اصلا به ترانهها و تصانيف مدرن نپرداخته است. پژوهشهاي ترانه در ايران بيشتر در تاريخ نگاري خلاصه شده است و پژوهشهاي انتقادي در اين زمينه صورت نگرفته است.
مدير خانه ترانه بنياد ننويسندگان و هنرمندان در پايان با بيان اينكه يكي ديگر از مشكلات ترانه امروز ناآشنايي آهنگسازان معاصر با شعر و ترانه است، گفت: يكي از اهداف تشكيل خانه ترانه در بنياد نويسندگان و هنرمندان نقد، بررسي، پژوهش و معرفي ترانه امروز است.